سایت خبری پیام ما آنلاین | تنوع زیستی و گردشگری، ممنوعیت تا مدیریت

تنوع زیستی و گردشگری، ممنوعیت تا مدیریت





۱۵ دی ۱۴۰۰، ۰:۰۰

گردشگری و اکوتوریسم را می‌توانیم سازگارترین شکل توسعه با محیط زیست بدانیم که کم‌ترین آسیب را به محیط زیست وارد می‌کند. حتی امروزه با تغییرات گسترده و بهره‌کشی بی‌رویه از اکوسیستم‌ها وجود رویکردهای سازگارتر با محیط زیست مانند توسعه اکوتوریسم می‌تواند عامل حفاظت از محیط زیست و تنوع زیستی باشد.
از طرفی با نیم نگاهی به تهدیدات تنوع زیستی در ایران و جهان می‌توان مشاهده کرد، که تغییرات کاربری اراضی (به طور عمده توسعه کشاورزی، معدن‌کاوی و توسعه صنعتی) به همراه تغییرات اقلیمی، بهره‌برداری بی‌رویه و ورود گونه‌های مهاجم در صدر تهدیدات تنوع زیستی قرار دارند. لذا بایستی برای حفاظت از تنوع زیستی اولویت‌های حفاظتی و مطالبه‌گری‌های خود را به سوی جلوگیری از این تهدیدات معطوف کرده و برای برطرف کردن آن‌ها در کشور گام برداریم. حال این سوال مطرح می‌شود، که اولویت‌های ما برای حفاظت از تنوع زیستی در کشور چه باید باشد و مطالبات ما برای حفاظت از تنوع زیستی تاکنون به کدام سمت و سو پیش رفته است؟ این‌ که اولویت ما چه باید باشد؟ قطعا آموزش و آگاهی‌رسانی به همراه جلوگیری از تغییرات کاربری بی‌رویه و مطالبه‌گری برای مدیریت پایدار اکوسیستم‌های طبیعی در صدر اولویت‌های ما قرار خواهند داشت. اما رویکردی که تاکنون ما برای حفاظت و مطالبه‌گری پیش گرفتیم رویکردی حراستی و ممنوعیت و بعضی مواقع مطالبه‌گری‌های اشتباه بوده است. به طوری‌که نتایج مطالعات و بررسی‌ها و وضعیت کلی تنوع زیستی در کشور هم نشان می‌دهد این اقدامات نتوانسته است نتایج مطلوبی را برای تنوع زیستی رقم زند. البته با همه این اوصاف در یک دهه اخیر برخی مدیران رویکردهای حفاظتی خود را تغییر داده و تمایل به رویکردهای مشارکتی در حفاظت از تنوع زیستی را در پیش گرفته‌اند. ما در بعضی ممنوعیت‌های حراستی هم راه درستی را در پیش نگرفته و بیشتر رویکردهایی که می‌توانند به حفاظت کمک کنند را محدود و ممنوع کرده‌ایم. رویکردهایی مانند توسعه گردشگری که بایستی برای توسعه پایدار و کمک به حفاظت از محیط زیست مدیریت شوند، متحمل رویکردهای ممنوعیت می‌شوند. این که توسعه گردشگری و به ویژه اکوتوریسم در کشور ما بر اساس اصول و قواعد درست پیش نمی‌رود دلیل قانع کننده‌ای برای اعمال ممنوعیت نیست، لذا مدیران باید برای اصلاح رویه و توسعه درست تلاش کنند نه این‌که راحت‌ترین اقدام یعنی ممنوعیت را به طور سریع اعمال و به عواقب آن نیاندیشند. البته که در برخی بازه‌های زمانی و در زون‌های امن بایستی رویکرد‌های ممنوعیت ورود اعمال شود، ولی ما این بازه‌ها و محدوده‌ها را به درستی نشناخته و به آن‌ها توجه نکرده‌ایم. یا حداقل در اجرا به طرح‌های مدیریتی که زون‌های آن‌ها توجه چندانی نشده است. یکی از معضلات دیگر در این خصوص تبلیغات رسانه‌ای و معطوف کردن مطالبات به سمت و سوی ممنوعیت توسعه گردشگری در مناطق حفاظت شده کشور است. به طوری که به ایجاد جوی غالب برای ممنوعیت توسعه گردشگری سمت و سوی مطالبات از تهدیدات اصلی برداشته شده و در عمل راه را برای فعالان این حوزه با دشواری روبه‌رو می‌کند. لذا نیاز است در خصوص تهدیدات تنوع زیستی در کشور آگاهانه برخورد کرده و مسیر مطالبات را در مسیر اصلی خود نگه داریم.
بایستی از رویکردهای مدیریت گردشگری در مناطق حفاظت شده حمایت کرده و رویکردهای ممنوعیت را بر اساس ارزیابی‌های محیط زیستی اعمال و مدیریت را به سمت مدیریت مشارکتی پیش ببریم. نمونه‌های مناسب و موفق مدیریت مشارکتی در کشور وجود داشته و می‌توان با الگوبرداری از آن‌ها و اعمال شرایط محلی و منطقه‌ای در جهت مدیریت درست حفاظت از تنوع زیست گام برداشت.

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *