|پیام ما| واکنش‌های گسترده در فضای عمومی در انتقاد به طرح محدود کننده استفاده از اینترنت یا «طرح صیانت» هم بی فایده بود و مجلس از موضع قبلی‌اش عقب ننشست. البته بلند شدن صدای مخالفت‌ها از سوی جامعه، موجب شده بود تا تعدادی از نمایندگان تقاضای «لغو رسیدگی طرح طبق اصل 85 در کمیسیون مشترک» را به مجلس ارائه کنند. طرحی که دیروز به رای نمایندگان گذاشته شد، اما با صدای بلند تندروها در مخالفت با آن، در نهایت رای نیاورد. مخالفانی از جمله رضا تقی‌پور که معتقد بودند: «نمایندگان نباید اجازه دهند مغلطه بر منطق و هوچی‌گری بر عقل غلبه کند» او که دیروز در مخالفت با لغو رسیدگی به طرح صیانت طبق اصل ۸۵ پشت تریبون مجلس رفت، درباره انتقاداتی که طیف‌های مختلف اجتماعی و سیاسی و اقشار مختلف مردم و فعالان کسب و کارها به تصمیم دو هفته پیش مجلس وارد کردند، با تاکید بر اینکه «موضوع از جایی دیگر هدایت می‌شود» تلویحا مخالفان این طرح را دست‌نشانده دشمن دانست و گفت برخی نمایندگان «همراه با عملیات شناختی دشمنان با اصل طرح مخالفت کردند» دیروز در حالی که نتایج جلسه غیر‌علنی صبح مجلس اخباری مبنی بر موافقت نمایندگان با لغو رسیدگی به طرح صیانت را طبق اصل ۸۵ قانون اساسی، روی صفحه اول خبرگزاری‌ها برده بود، تغییر نظر برخی نمایندگان، در فاصله برگزاری جلسه غیرعلنی تا طرح موضوع در صحن، سرنوشت این طرح را تغییر داد و دقایقی بعد خبر رسید مجلسی‌ها با لغو رسیدگی این طرح در کمیسیون مشترک، مخالفت کرده‌اند.

روز یکشنبه 17 مرداد ماه، طرح تقاضای لغو رسیدگی طرح صیانت بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی، از سوی برخی نمایندگان مطرح و در مجلس اعلام وصول شد. دیروز این طرح در جلسه غیرعلنی به رای نمایندگان گذاشته شد و غالب نمایندگان حاضر در جلسه با اجرای آن موافقت کردند و طرح برای قانونی شدن، جهت رای در صحن مطرح شد. اما نتیجه، از تغییر نظر برخی نمایندگان خبر می‌داد. در جلسه علنی، از مجموع 262 نماینده حاضر 130 نفر رای موافق، 121 نفر رای مخالف و 7 نفر به لغو رسیدگی این طرح در کمیسیون مشترک، رای ممتنع دادند.
این طرح وقت مجلس را می‌گیرد
سید نظام الدین موسوی سخنگوی هیات رئیسه مجلس با تاکید بر اینکه در جلسه غیرعلنی طرحی به تصویب نمی‌رسد و تصمیم در این جلسه تنها «نوعی تمهید اولیه» است، در خصوص دلایل این تصمیم با مقایسه طرح صیانت با طرح تغییر قانون انتخابات، گفت: «موافقین استدلالشان این است که بررسی این طرح زمان می‌برد. چون مسائل مهمتری داریم و دغدغه اصلی باید مسائل معیشتی و اقتصادی باشد، اگر این طرح در دستور کار قرار گیرد با این ابعاد وقت مجلس را می‌گیرد همان طور که طرح تغییر قانون انتخابات ریاست جمهوری یک ماه وقت مجلس را گرفت» موافقان با بررسی طرح در کمیسیون مشترک، معتقدند: «اگر طرح در صحن علنی بررسی شود، افراد متخصص نمی‌توانند اظهارنظر کنند» وزیر ارتباطات اما نظر دیگری دارد. او در نامه‌ای که به محمدباقر قالیباف و سید ابراهیم رئیسی نوشت، با اشاره به اشکالات این طرح هشدار داد: «اجرای این طرح ضمن محدود سازی کاربران در دسترسی آزاد به اطلاعات باعث کمرنگ شدن نقش دولت در تصمیم‌گیری‌های فضای مجازی می‌شود» او از روسای قوه مقننه و مجریه درخواست کرد طرح صیانت با حضور کارشناسان و متخصصان این حوزه دوباره بررسی شود. به عقیده جهرمی حذف دولت از اختیارات اجرایی جدا از معضلات ساختاری و موازی کاری‌هایی که تنها اثر آن می‌تواند تضییع بیت‌المال باشد. او همچنین به اصرار عجیب نمایندگان به رسیدگی به این طرح بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی اشاره کرد و نوشت: «طراحان می‌خواهند از ظرفیت اصل ۸۵ قانون اساسی حتی برای جلوگیری از مشارکت کلیه نمایندگان مجلس در تدوین این قانون که در حکم یک قانون اساسی در فضای مجازی است استفاده ناصواب ببرند»
مجتبی توانگر از نمایندگانی است که درخواست لغو بررسی طرح صیانت براساس اصل ۸۵ قانون اساسی را ارائه کردند، او دیروز با بیان اینکه مصلحت نیست این طرح براساس اصل ۸۵ قانون اساسی بررسی شود، گفت: «این طرح هنوز ناپخته است. زندگی، آموزش و کسب و کار بخش قابل توجهی از جامعه تحت تاثیر این طرح قرار می‌گیرد. ما نباید یک قرارداد با یک شرکت خارجی را با ارتباط مردم با اینترنت مقایسه کنیم. برخی از مواد این طرح چنان خام و مخرب است که تصویب و اجرای آن می‌تواند اخلال جدی در سازوکار حاکم بر فضای مجازی ایجاد کند. این طرح منجر به فرار نخبگان از کشور می‌شود و اجرای کوتاه مدت آن نیز آثار زیان‌باری به دنبال دارد. مجلسی که شعار شفافیت را داد چرا می‌خواهد بررسی این طرح را در تاریکی پیش ببرد؟» توانگر همچنین به اتهاماتی که نسبت به مخالفان این طرح بیان می‌شود اشاره کرده و گفت: «طراحان این طرح گفتند مخالفان آن تحت تاثیر صهیونیست‌ها هستند. گفتند شورای عالی فضای مجازی با این طرح موافق است. اما بنده سوال کردم و آنها این امر را رد کردند. حتی سخنگوی شورای نگهبان صراحتا اعلام کرد هیچ هماهنگی قبلی درباره طرح صیانت با آنها نشده است».
مردم را نمایندگی کردن
استدلال کسانی که قصد دارند طرح صیانت در کمیسیون مشترک بررسی شود این است که طرح خدشه‌ای به کسب و کارهایی که بر بستر اینترنت مشغول فعالیت هستند وارد نمی‌کند، اما فعالان بخش خصوصی و صاحبان کسب و کارهای اینترنتی نظر دیگری دارند. از جمله اینکه صاحبان 48 کسب‌وکار اینترنتی، در بیانیه‌ای اعتراضی، خواهان تجدید نظر درباره این طرح و توقف آن شدند.
در بخشی از این بیانیه آمده است: «این طرح قطعاً به نفع کسب‌وکارهای اینترنتی ایرانی نیست و تدوین‌کنندگان آن بدانند صدمات و خسارات این طرح به کسب‌وکارهای بومی، به‌مراتب بیشتر از کمک به آن‌هاست» غلامحسین شافعی، رئیس اتاق بازرگانی ایران هم در نامه‌ای به رئیس مجلس با بیان اینکه بهتر است «تصمیمات مرتبط با فضای مجازی با دریافت نظرات کارشناسان خبره اتخاذ شود» خطاب به محمدباقر قالیباف نوشت: «بسیاری از کسب و کارهای نوین از طریق فضای مجازی صورت می‌پذیرد و این وابستگی به‌سرعت در حال افزایش است؛ در همین راستا استدعا دارد هر تصمیمی در مورد کسب و کارهای مرتبط با فضای مجازی با اخذ نظرات کارشناسان خبره صورت پذیرد و نفع عمومی در جهت اشتغال و توسعه کسب و کارهای دیجیتال را مدنظر قرار دهد» اما این طرح در مجلس حامیان سرسختی دارد، از جمله شخص رئیس قوه مقننه که در نامه شافعی، خطاب قرار گرفته است و رضا تقی‌پور که در نطق دیروز خود با اعلام اینکه رئیس مجلس هم با این طرح و بررسی آن در کمیسیون مشترک موافق است، گفت: «تعطیلی این طرح یعنی حمایت از کسانی که 8 سال در فضای مجازی خیانت کردند و کشور را بدون قید و شرط در اختیار دشمنان ملت ایران قرار دادند؛ امروز فضای مجازی کشور اشغال شده است و باید قانونمند شود» در روزهای اخیر علاوه بر بسیاری از چهره‌های شاخص سیاسی و اجتماعی از طیف‌های گوناگون که در مخالفت با این طرح و تبعاتی که برای جامعه امروز ایران به دنبال خواهد داشت، اظهار نظر کرده‌ و در مورد آثار سو این طرح هشدار داده‌اند. صاحبان کسب و کارها هم نگران سرنوشت این طرح هستند. چرا که در روزگاری که در نتیجه بی‌تدبیری تصمیم‌گیران کشور کرونا به پیک‌های چهارم و پنجم و حتی ششم و… رسیده است، با تعطیلی کسب و کارها، فضای اینترنت تنها امید صاحبان این کسب و کار هاست. روزنامه «پیام ما» در گزارشی که در روز نهم مرداد ماه منتشر کرد فرصتی را برای طرح دغدغه صاحبان کسب و کارهای اینترنتی فراهم کرد تا از نگرانی‌هایشان بگویند. آنها گفتند: «با اجرای این طرح بیشترین فشار به استارت‌‌آپهای کوچک و کسب‌و‌کارهای خانگی وارد می‌شود» و یکی از معلولانی که با کمک تکنولوژی فضایی برای کسب و کار و درآمدزایی برای خود ایجاد کرده بود گفت: «به عنوان یک کارآفرین در حوزه اجتماعی و معلولان اگر این طرح اجرایی شود دیگر فعالیت نمی‌کنم. ما دوستان دارای معلولیت بسیاری را آموزش داده‌ایم که تولید محتوا کنند و به عنوان ادمین پیج در شرکت‌های مختلف مشغول به کار شوند. اگر اینترنت و شبکه‌های اجتماعی نباشد، تمام این آموزش‌ها بیهوده است و انگیزه آنها از بین می‌رود و ناامید می‌شوند.» با این حال دیروز تقی‌پور در دفاع از این طرح گفت: «دغدغه این طرح کسب و کار هاست» به نظر می‌رسد صدای صاحبان کسب و کارها آنقدر بلند نبوده که به گوش نمایندگانشان در مجلس برسد.
حتی صدای نزدیک به یک میلیون نفر از فعالان فضای مجازی و عموم مردم که با شرکت در کارزاری با عنوان: «مخالفت با طرح‌های محدودکننده اینترنت بین‌المللی و فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی» خطاب به رئیس مجلس مخالفت خود را با این طرح اعلام و آن را زیر پا گذاشتن حقوق کاربران را و محدود کردن خدمات بسیاری در فضای مجازی دانستند، هم به صحن مجلس نرسیده است. همین است که این جملات در دفاع از این طرح پشت تریبون مجلس بیان می‌شود: «برخی می‌خواهند مجلس را از حق قانون‌گذاری در حوزه فضای مجازی محروم کنند. نمایندگان نباید اجازه دهند مغلطه بر منطق و هوچی‌گری بر عقل غلبه کند و نباید تصمیم درست خود را لغو کنند»
طرح به قوت خود باقی است
بعد از این قیل و قال‌ها اما، طرح صیانت همچنان به قوت خود باقی است و در انتظار تصمیم کمیسیون مشترک تا در صورت تصویب به مدت 6 ماه به صورت آزمایشی اجرایی شود. تقابل میان مخالفان و موافقان طرح، نه تنها در مجلس که در میان طیف‌های مختلف سیاسی دیده می‌شود. تقابل برای اجرای طرحی که نه تنها از حقوق کاربران این فضا «صیانت» نمی‌کند که زندگی و کسب و کار آنها را هم به خطر انداخته است. اجرای این طرح با نه تنها کاربران ایرانی را در دنیای به هم تنیده اینترنت منزوی می‌کند، که زندگی و کسب و کار و بیش از همه، باقیمانده امید بسیاری از کسانی که در این فضا مشغول به کار هستند را هم به نابودی می‌کشاند.