اتحادیه جماهیر شوروی در سال 1336 شمسی نخستین ماهواره تحت عنوان اسپوتنیک را در مدار قرار داد و راه ورود دست‌ساخته‌های بشر به فضا را باز کرد. بنابر آخرین آمار آژانس فضایی اروپا، از آن زمان تا کنون 11670 ماهواره به فضا پرتاب شده‌است. از این تعداد 7200 مورد در مدار باقی مانده است اما تنها 4300 عدد از آن‌ها همچنان عملیاتی هستند و مابقی موارد تبدیل به زباله‌های سرگردان در مدار شده‌اند. قسمت بدتر ماجرا این است که این آمار فقط درباره ماهواره‌هاست و اگر ضایعات پرتاب‌ها را نیز حساب کنیم، تعداد به ده‌ها هزار و برای قطعات ریز، به میلیون‌ها عدد می‌رسد. وجود این تعداد از زباله‌های فضایی در مدار زمین دردسرهای بسیاری را چه برای زمین و چه برای ماموریت‌های فضایی آینده به همراه دارد و این موضوع را به یک مشکل جهانی تبدیل کرده‌است.

نگرانی درباره زباله‌های فضایی مسئله جدیدی نیست، اما با بالا رفتن نرخ پرتاب‌ها و افزایش تعداد ماهواره‌های در مدار، این مشکل روز به روز بدتر می‌شود. شرکت اسپیس‌ایکس به سرعت در حال احداث منظومه ماهواره‌ای خود در مدار پایینی زمین است. منظومه ماهواره‌ای استارلینک قرار است که اینترنت 5G سراسری را برای کره زمین فراهم کند. شرکت اسپیس‌ایکس مجوز لازم برای پرتاب 12 هزار ماهواره را از اتحادیه بین‌المللی مخابرات اخذ کرده‌است اما برای تکمیل این ابرمنظومه‌ ماهواره‌ای به بیش از 30 هزار ماهواره نیاز است؛ یعنی تقریبا 3 برابر تعداد کل ماهواره‌هایی که در 70 سال گذشته پرتاب شده‌است. قرار گرفتن این تعداد ماهواره در مدار، زنگ خطری جدی برای مشکلات بسیاری را به صدا در می‌آورد که هم اکنون نیز گریبان‌گیر منجمان و آژانس‌های فضایی شده‌است.
در ابتدا شاید منظره حرکت نقاط درخشان قطار ماهواره‌های استارلینک در آسمان، جالب به نظر می‌رسید. اما با افزایش روزافزون تعداد ماهواره‌های استارلینک، این نقاط نورانی و گذر ماهواره‌ها در سراسر آسمان، تبدیل به یک مزاحمت شده‌است. تاکنون حدود 1500 ماهواره از منظومه استارلینک در مدار قرار گرفته است و رد این ماهواره‌ها را از هر مکانی در کره زمین در آسمان می‌توان مشاهده کرد. این امر برای منجمان حرفه‌ای چندان خوشایند نیست زیرا دسترسی آن‌ها به آسمانی تاریک را مختل کرده‌است. رد ماهواره‌های استارلینک در تصاویر بزرگ‌ترین تلسکوپ‌های زمینی مشاهده شده‌است و اگر این روند ادامه داشته باشد، چشمان ما به اعماق کیهان بسته می‌شود. همین امر باعث شده تا اتحادیه بین‌المللی نجوم از کمیته استفاده صلح‌آمیز از فضای بیرونی سازمان ملل متحد خواستار حفاظت از آسمان شب در برابر منظومه‌های ماهواره‌ای شود. مشکل تنها رد ماهواره‌ها نیست، بلکه پراکنده کردن نور پس‌زمینه و نویزهای رادیویی آن‌ها مانع دسترسی ما به آسمان می‌شود. اسپیس ایکس این مشکل را پذیرفته است و سعی دارد مقدار نور بازتابی از ماهواره‌ها‌ را کاهش دهد، با این حال منجمان گفته‌اند برنامه کاهش این اثرات تاکنون کافی نبوده است.
تلاش‌های اسپیس ایکس و سایر توسعه دهندگان آتی ابَرمنظومه‌هایی مانند آمازون و وان‌وِب، باعث نگرانی جامعه فضایی جهان است، زیرا علاوه بر تاثیر مخرب این منظومه‌ها بر کار منجمان، خطراتی را برای فضای مداری به دنبال دارد که هم اکنون نیز اوضاع آن نابسامان است. قرار گرفتن این تعداد ماهواره در مدار پایینی زمین خطر برخوردهای ماهواره‌ای را به شدت افزایش می‌دهد و به تئوری سندرم کِسلِر قوت می‌بخشد. این تئوری بیان می‌کند که در آینده‌ای نه چندان دور چگالی اشیا موجود در مدار پایینی زمین به قدری زیاد می‌شود که هر برخورد میان اشیا، قطاری از برخوردهای دیگر را به وجود می‌آورد و می‌تواند برای چندین نسل استفاده از برخی مدارها را غیر ممکن کند.
بنا بر آمار آژانس فضایی اروپا (ESA)، هم‌اکنون 34 هزار قطعه بزرگتر از 10 سانتی‌متر، 900 هزار قطعه 1 تا 10 سانتی‌متری و 128 میلیون قطعه 1 تا 10 میلی‌متری در مدار زمین قرار دارد. هر کدام از این ذرات خارج از کنترل با سرعت 28 هزار کیلومتر بر ساعت در حال حرکت هستند و خطری جدی برای ماهواره‌های فعال به حساب می‌آیند. «هولگر کرگ»، مدیر برنامه امنیت فضایی ESA می‌گوید: اپراتورهای مرکز عملیات فضایی اروپا در «دارمشتات» آلمان باید به طور متوسط هر دو هفته بر روی ناوگان ۲۰ فضاپیمای ‌ESA که از مرکز کنترل می‌شود، مانور اجتناب از برخورد انجام دهند. در نهایت حتی اگر مانور اجتنابی انجام نشود، اتفاقات بسیار دیگری هستند که هشدار ایجاد می‌کنند و باید بررسی شوند. تقریبا نیمی از این هشدارها شامل اشیایی در منظومه‌های ماهواره‌ای یا در ماهواره‌های کوچک است. این دو گروه بیشترین افزایش را در سال‌های اخیر داشته‌‌‌اند و پیش‌بینی می‌شود که همچنان افزایش یابند.
کارشناسان زباله‌های فضایی مدت زیادی است که درباره بدتر شدن اوضاع محیط مداری هشدار می‌دهند. مقررات مربوط به زباله‌های فضایی زمانی تنظیم شده که تعداد بسیار کمتری ماهواره در مدار زمین قرار داشته است. بدتر آن که این مقررات که نمونه آن خارج کردن فضاپیمای ۲۵ ساله از یک ماموریت تمام شده از مدار است، همیشه رعایت نمی‌شود. بنابر گفته ESA فقط ۲۰ درصد از ماهواره‌های مدار پایینی زمین در پایان ماموریت به طور موفقیت‌‌آمیز از مدار خارج می‌شوند.
علاوه بر وجود خطر برای ماهواره‌های فعال، احتمال برخورد قطعات با ایستگاه‌های فضایی می‌تواند خطرات جانی برای فضانوردان ساکن در مدار را به بار آورد. با قوت گرفتن خطوط تجاری انتقال مسافران به مدار زمین و سرمایه‌گذاری‌های عظیم در گردشگری فضایی، تضمین امنیت مداری نیز امری جدی‌تر شده است. برنامه‌های راه‌اندازی ایستگاه‌های فضایی از سوی کشورهای مختلف نیز نوید آینده‌ای پر رفت‌و‌آمد به مدار زمین را می‌دهد.
آژانس فضایی اروپا اخیرا قراردادی 102 میلیون دلاری با یک شرکت تازه تاسیس سوئیسی به نام ClearSpaceSA برای حذف یک زباله فضایی منعقد کرده‌است. اختصاص چنین هزینه‌ای به یک تکنولوژی آزمایش نشده نشان‌دهنده اهمیت موضوع و جدی بودن خطر است. با داغ شدن بحث زباله‌های فضایی، شرکت‌های دیگری همچون Remove Debris بریتانیا و Astroscale ژاپن نیز در حال توسعه تکنولوژی ابداعی خود برای جمع‌آوری و حذف این زباله‌ها هستند.
با بالا رفتن نگرانی‌ها از این موضوع، گروه هفت نیز در این باره تصمیماتی گرفته‌اند. سران 7 کشور اقتصادی جهان، در نشست اخیر خود در «کرنوال» بریتانیا، توافق کرده‌اند که برای تضمین استفاده پایدار از فضا، مسئله زباله‌های فضایی را در اولویت خود قرار دهند. توسعه استانداردهای مشترک عملیات پایدار و مدیریت ترافیک فضایی از مفاد این توافق است. آن‌ها همچنین دیگر کشورها را به پیروی از دستورالعمل‌های سازمان ملل برای استفاده پایدار و طولانی‌مدت از فضا دعوت کرده‌اند. اعضای گروه هفت در بیانیه‌ای گفته‌اند: از آنجایی که مدار سیاره‌مان محیط ظریف و ارزشمند و به طور فزآینده‌ای در حال شلوغ شدن است، تمام ملت‌ها برای حفاظت از آن باید متحد باشند. ما متعهد به استفاده ایمن و پایدار از فضا هستیم تا از بلندپروازی‌های بشر در حال حاضر و آینده حمایت کنیم و خطر فزاینده زباله‌های فضایی و ازدحام در مدار زمین را به رسمیت بشناسیم.
در حال حاضر صدها ماهواره در هر ماه پرتاب می‌شوند که این مقدار بسیار بیشتر از چیزیست که قبلا در یک سال انجام می‌شد. اگر بخواهیم به مدت طولانی از فضا استفاده کنیم، حتی اگر پس از ماموریت، ماهواره‌ها را از مدار خارج کنیم، به شرایطی خواهیم رسید که مجبور می‌شویم در مورد حداکثر ظرفیت مدار تصمیم بگیریم. ما باید تصمیم بگیریم که آیا می‌توانیم با خیال راحت ده هزار ماهواره دیگر را هم پرتاب کنیم یا خیر. مسئله بحران زباله‌های فضایی دیگر چیزی دور از انتظار و مربوط به داستان‌های علمی تخیلی نیست و هم‌اکنون بیش از هر زمان دیگری لازم به توجه و اتخاذ تصمیماتی برای جلوگیری از برهم زدن آرامش در مدار زمین است.