دیروز رئیس‌جمهور سرانجام به نقش تاثیرگذار استخراج رمز ارزها در کمبود برق در کشور اعتراف کرد. در حالی که بارها مسئولان وزارت نیرو نقش صنعت ماینینگ را در کمبود برق ناچیز خوانده بودند روحانی دیروز گفت: «مراکز غیرمجاز با حدود ۲ هزار مگاوات برق مصرفی، سهم بیشتری در ماجرای قطعی برق دارند» هر چند صنعت ماینینگ تنها یکی از عوامل کمبود برق در کشور است و شاید در مقایسه با دیگر عوامل اثر گذار در کاهش تولید برق سهم ناچیزی به این صنعت نوپا اختصاص پیدا کند، اما در یک سال گذشته که با خاموشی‌های گسترده در کشور مواجه بودیم، همواره نقش استخراج رمز ارزها از سوی مسئولان تخفیف داده شده و تاکید بر مجاز بودن و غیرمجاز بودن این مراکز بود نه میزان برق مصرفی آنها، دیروز اما روحانی با تاکید بر نقش تاثیرگذار ماینرها بر خاموشی های سراسری در کشور، اعلام کرد: «از امروز هر کسی در این زمینه کار کند غیرمجاز است، حتی کسانی که مجوز دارند هم فعالیتشان غیرمجاز است»

بعد از بازداشت مدیرعامل یکی از بزرگترین پلتفرم‌های خرید، فروش و تبادل رمزارز در روز 27 اردیبهشت، زمزمه‌هایی در مورد مسدود‌سازی درگاه‌های پرداخت اینترنتی صرافی‌های ارز‌دیجیتال مطرح شد. هر چند رئیس بانک مرکزی مسدودسازی را تکذیب کرد، اما بالاخره روز سوم خرداد نامه‌ای از سوی دفتر رئیس‌جمهور به رئیس کل بانک مرکزی ارسال شد که در آن آمده بود: «با توجه به درخواست بیش از ۶۰ هزار نفر از متعاملین و کسب‌وکارهای تبادل رمزارز جهت جلوگیری از مسدود سازی درگاه‌های پرداخت اینترنتی اقدام لازم انجام شود» صنعت ماینینگ و ماجرای رمز‌ارزها تبدیل به کلافی پیچیده در کشور شده، کلافی که عده‌ای از جمله سینا استوی -صاحب یکی از بزرگترین صرافی‌های رمزارز- از پیچیدگی و بلاتکلیفی موجود در آن سود کلان می‌برند و عده‌ای که به امید جبران خسارت بورس به بازار ظاهرا پرسود رمز‌ارزها رو آورده‌اند، با زیان‌های قابل توجه، سرمایه‌شان را به سودجویان می‌بازند.
در این بین اما برخی هم مشغول فعالیت در حوزه استخراج رمزارز هستند. فعالیت‌هایی که در یک سال اخیر به ویژه در زمستان سال گذشته و ابتدای تابستان امسال مردم را با مشکلات جدی روبه‌رو کرده است. قطع برق در شرایطی که شمار بیمارانی که نیاز به دستگاه اکسیژن‌ساز برای تنفس دارند، به دلیل شیوع کرونا افزایش چشمگیر داشته، بازی کردن با جان مردم است. اما علی‌رغم تمام تذکرات و درخواست‌های مطرح شده از سوی وزارت نیرو، برخی همچنان در حال استخراج غیرمجاز و گسترده رمزارز در بعضی مراکز دارای انشعاب رایگان برق هستند. هرچند وزارت نیرو از برخورد با این مراکز غیرمجاز می‌گوید اما به گفته وزیر نیرو: «فعالیت تعداد زیاد استخراج‌کنندگان رمز‌ارزها تعجب‌آور است. اطلاعات دریافتی نشان می‌دهد این مقدار از مراکز غیر مجاز استخراج رمزارز که تاکنون کشف شده درصد کمی از آن چیزی است که احتمال داده می‌شود فعال باشد» دیروز بعد از اظهارات رئیس‌جمهور در خصوص توقف کلیه واحدهای استخراج رمزارز اعم از مجاز و غیرمجاز، شرکت توانیر اطلاعیه‌ای منتشر کرد که در آن ضمن تاکید بر اینکه مراکز مجاز از ابتدای خرداد ماه فعالیت خود را متوقف کرده‌اند، خطاب به مراکز غیرمجاز آمده است: «به تمامی مصرف‌کنندگان غیرمجاز رمز ارز که به صورت مخفیانه و با سواستفاده از اشتراک برق مردم، این انرژی حیاتی را می‌بلعند اکید هشدار داده می‌شود به سرعت فعالیت‌های خود را متوقف کرده و تا پایان شهریور سال جاری به هیچ وجه دستگاه‌های خود را روشن نکنند» هر چند دیروز روحانی در سخنانش گفت: «هر شخصی چند ماینر خریداری کرده و در گوشه‌ای مشغول به استخراج است. مراکز غیرمجاز با حدود ۲ هزار مگاوات برق مصرفی، سهم بیشتری در ماجرای قطعی برق دارند. با این حال از امروز هر کسی در این زمینه کار کند غیرمجاز است، حتی کسانی که مجوز دارند هم فعالیتشان غیرمجاز است» اما به نظر می‌رسد ماجرای استخراج کنندگان رمزارز که وزارت نیرو توان مقابله با آنها را ندارد و از دستگاه‌های دیگر برای مقابله با آنها استمداد می‌جوید، دامنه‌ای وسیع‌تر از آن داشته باشد که هر شخص چند ماینر خریداری کند و اقدام به استخراج کند. چندی پیش محمدحسن متولی‌زاده، مدیرعامل توانیر، از تیراندازی صاحبان یکی از مزارع استخراج رمزارز به سوی ماموران وزارت نیرو که برای جمع‌آوری ماینرهای غیرمجاز این مزرعه مراجعه کرده بودند، خبر داد. متولی‌زاده جزئیات بیشتری در مورد این حادثه عنوان نکرد اما مشخص شد که این اتفاق در استان مرکزی به وقوع پیوسته است.
با انتشار این خبر به نظر می‌رسد سواستفاده از انشعابات رایگان یا ارزان قیمت مراکز، کارخانه‌ها و تاسیسات صنعتی متروک که از یارانه بهره‌مند هستند، برای استخراج رمزارز تنها از سوی اشخاصی که به گفته رئیس‌جمهور چند ماینر خریده‌اند و اقدام به استخراج می‌کنند، اتفاق نمی‌افتد و باید به جای تعیین پاداش برای مردمی که استخراج کنندگان غیرمجاز را معرفی می‌کنند، برای ضعف وزارت نیرو در تامین اطلاعات مشترکانی که به یک باره مصرف برق آنها افزایش پیدا کرده است، اقدامی اثرگذار انجام داد.
سال گذشته و در پی خاموشی‌های سراسری وقتی برخی کارشناسان موضوع نقش داشتن استخراج رمزارز را در جریان کمبود برق مطرح کردند، مسئولان وزارت نیرو سهم این بخش را ناچیز (تنها 3 درصد) دانسته و به کلی آن را مردود اعلام کردند. با اظهارات دیروز رئیس‌جمهور اما به نظر می‌رسد دولت بالاخره پذیرفت که شبکه برق کشور توان پشتیبانی از این صنعت را ندارد. رئیس‌جمهور و پیش از او در روزهای قبل وزیر نیرو، اعلام کردند که سهم مراکز مجاز استخراج رمز ارز 300 مگاوات و سهم مراکز غیرمجاز حدود 2 هزار مگاوات است. در نتایج مطالعاتی که در دانشگاه کمبریج در خصوص میزان برق مصرفی برای استخراج بیت‌کوین در دنیا، انجام شده، سهمی حدودا 10 درصدی برای ایران مشخص شده است. در این مطالعه برآوردی که برای برقی که در دنیا برای استخراج رمز‌ارزها استفاده می‌شود میزانی معادل 15 تا 60 هزار مگاوات است.
آمارهای رسمی می‌گویند شبکه برق کشور با کمبود 9 هزار مگاواتی برق مواجه است. در نتیجه اگر سهمی برای صنعت ماینینگ در نظر گرفته شود، در مقابل عواملی از جمله خارج شدن نیروگاه‌های برق‌آبی از مدار تولید انرژی به دلیل انجام نشدن تعمیرات سالانه و همچنین کاهش بارش‌ها در سال آبی جاری (4 هزار مگاوات کاهش) و حدود هزار مگاوات صادرات برق به کشورهای همسایه و موارد دیگر که در آمارها و سخنان مسئولان می‌شود ردپای آن را پیدا کرد، سهم قابل توجهی نیست. با تمام اینها دولت با مهر ممنوعیت زدن به صنعت ماینینگ برای عبور از بحران کمبود برق در تابستان تلاش می‌کند. البته روحانی در سخنان دیروز خود این قول را هم داد که نیروگاه اتمی و نیروگاه‌های در دست تعمیر به مدار بازگشته و برق کشور را تامین کنند، اما باز هم انگشت اتهام او به مراکز غیر‌مجاز استخراج رمز‌ارزها به عنوان عامل اصلی قطعی برق در کشور بود. مراکزی که تبدیل به مفهومی انتزاعی شده‌اند که کسی درباره وابستگی‌ها و هویت و ماهیت آنها چیزی نمی‌گوید و تنها به عنوان مقصر تمام اتفاقات معرفی می‌شوند.