سایت خبری پیام ما آنلاین | فرمان باد در دست تغییر اقلیم

سازمان زمین‌شناسی کشور اعلام کرده جهت بادهای غالب از شمال و غرب به سمت جنوب و جنوب شرق رفته است

فرمان باد در دست تغییر اقلیم

شهبازی، مدیرکل دفتر مخاطرات و مهندسی سازمان زمین‌شناسی: تغییر جهت باد آغازگر موج جدید آلودگی هوا در کلان‌شهرهایی چون اصفهان و تهران است





فرمان باد در دست تغییر اقلیم

۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۰، ۸:۴۱

تغییر اقلیم این بار به سلاح جهت باد مجهز شده است. آخرین پژوهش سازمان زمین‌شناسی کشور نشان می‌دهد که جهت حرکت باد غالب معکوس شده و به جای شمال و غرب، ‌این بار بادهای کشور از جنوب و شرق می‌وزند؛ دقیقا از روی مناطق بیابانی و کارخانه‌های پتروشیمی. این سازمان زنگ خطر گرد‌و‌غبار همراه با مازوت و کانی‌های فلزی را به صدا درآورده و می‌گوید در زمستان گذشته آنچه در گزارش‌های مازوت‌سوزی گم شده، تغییر جهت باد است؛ موضوعی باعث استقرار آلودگی‌ها در بالای شهر تهران شد.

سازمان زمین‌شناسی در گزارشی اعلام کرده که ۷۰ تا ۸۰ درصد جهت وزش باد غالب در تهران و اصفهان در گذشته از سمت غرب و شمال غرب و حدود 20 تا 30 درصد بادها از سمت جنوب و شرق بوده است. در حالی که هم اکنون مدت، شدت و فراوانی بادهای شرقی و جنوبی در فلات مرکزی بیشتر شده و این چالش، سبب انباشت آلودگی بیشتر می‌شود. رضا شهبازی، مدیرکل دفتر مخاطرات و مهندسی این سازمان حالا می‌گوید این تغییرات به دلیل بحران اقلیمی در حال وقوع است. او در گفت‌و‌گو با «پیام‌ما» این مسئله را واکاوی می‌کند. «تغییر اقلیم جهت حرکت‌های باد را تغییر داده یا دست‌کم بر شدت، مدت و فراوانی بادهایی که از سمت جنوب و جنوب شرق و شرق می‌وزند، تاثیر گذاشته است.» به گفته او بادهای غالب کشور که پیش از این از سمت شمال و غرب می‌وزیدند حالا از جنوب و شرق می‌وزند. این تغییر جهت مراکز جمعیتی را رودرروی بادهایی قرار می‌دهد که حالا از نقاط بیابانی و مراکز صنعتی و کارخانه‌ای پتروشیمی برمی‌خیزند. شهبازی در این باره توضیح می‌دهد: «ما در شمال، غرب و جنوب بیایان‌های کشور، مراکز جمعیتی داریم. مثلا در شهر تهران بیشتر کارخانه‌های صنعتی و پتروشیمی در نقاط جنوبی تهران‌اند و بعد از آن هم مراکز جمعیتی استقرار یافته‌اند.» این تغییر جهت از دید او آغازگر موج جدید آلودگی هوا در کلان‌شهرهایی چون اصفهان و تهران است.
این نظریه البته از سمت سازمان هواشناسی کشور تایید نمی‌شود. صادق ضیاییان، مدیرکل پیش‌بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی کشور به «پیام‌ما» می‌گوید: «هیچ تحقیقی از سوی این سازمان روی تغییر جهت باد صورت نگرفته و ما نمی‌توانیم که این اطلاعات را تایید و یا رد کنیم.»
از سوی دیگر احد وظیفه، رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی هم معتقد است که گردوغبار و آلودگی هوا ارتباط چندانی به تغییر جهت باد ندارد: «جریان باد ثابت نیست و در هر فصل تابستان و زمستان متفاوت است. جریاناتی که عامل گرد‌و‌غبار هستند هم ساختارهای خاص خود را دارند و تکیه به این نکته که با تغییر جهت باد گرد‌و‌غبار بیشتر می‌شود منطقی نیست؛ چرا که رخداد گرد‌و‌غبار دلایل دیگری دارد و بیشتر به دلیل خشک شدن اقلیم منطقه صورت می‌گیرد.» به گفته وظیفه امسال حتی نصف سال گذشته هم بارشی صورت نگرفته و امید بستن به انتهای فصل بهار و تابستان هم بی‌فایده است: «کم‌بارشی جدی است حالا چه در حوزه تامین آب شرب و چه کشاورزی و دامداری و حتی گرد‌و‌غبار. واقعیت این است که اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، سال بعد با یک موقعیت اسفبار مواجه خواهیم بود.»
تغییر جهت باد در کل فلات مرکزی
اگر چه این تحقیق از سوی سازمان هواشناسی کشور تایید نشده است اما مدیرکل دفتر مخاطرات و مهندسی سازمان زمین‌شناسی آن را دلیلی بر تکیه نکردن بر این گزارش‌ها نمی‌داند.
شهبازی در دفاع از این پژوهش می‌گوید: «ممکن است در یک بازه زمانی طولانی‌مدت، تغییر محسوسی در مسیر بادهای کشور صورت نگرفته باشد؛ اما شدت و فراوانی بادهای جنوبی در حال افزایش است و در مقاطعی این بادها پدید آمده که در سالیان قبل ایجاد نشده است.» نشانه‌های این تغییر جهت از 15 سال پیش هویدا شد. «تقریبا از یک دهه پیش سیگنال‌های این موضوع هویدا شد و شواهدی از تغییرات در جریان‌های عمومی جو دیدیم. دو شاهد اولیه داشتیم. حدود 15 سال پیش توفان‌ گونو از اقیانوس هند به سواحل ما رسیدند، در حالی که پیش از این چنین سابقه‌ای نشده بود. در یک دهه گذشته هم شاهد رکوردهای دمایی شدید در تابستان بودیم. در طول این یک دهه رصد اطلاعات هواشناسی نشان داده که شدت،‌ مدت و فراوانی بادهایی که از جنوب و جنوب شرق می‌وزد، در حال افزایش است.»
به گفته او در طول یک دهه گذشته به طور خاص در کلان‌شهر اصفهان بادهای شرقی و جنوبی در حال افزایش بوده؛ نمونه‌اش توفان گرد‌و‌غباری است که منشا آن جنوب سمنان و غرب یزد بود.
پارسال، سالی استثنایی برای تهران و اصفهان بود؛ کلان‌شهرهای صنعتی که در زمستان گوی سبقت را در زمینه آلودگی هوا از هم می‌ربودند. البته فقط تهران و اصفهان نبود، ریه‌های ساکنان خراسان‌رضوی، زنجان، آذربایجان شرقی، خوزستان و البرز هم از هوای ناسالم پر شد. یک نفر تقصیر آلودگی را گردن مازوت می‌انداخت و دیگری بر آلودگی خودروهای دیزلی اصرار می‌کرد. فصل سرد که گذشت و آلودگی کم‌رنگ شد بحث بر سر عامل آلایندگی هم رنگ باخت. حتی مازوت هم که تا قبل از آن تیتر یک رسانه‌ها بود جایش را به اخبار دیگر داد.
شهبازی معتقد است بحثی که در فصل گذشته جایش میان اخبار مازوت گم شده، جریان‌های باد است. او می‌گوید: «درست وسط زمستان که انتظار بارندگی و باد شمال داشتیم، در طول دو هفته به صورت دائم، یا جریان هوایی نبود، یا باد از سمت جنوب و جنوب شرق می‌وزید و تمام آلودگی‌های پیرامون تهران را به داخل شهر می‌آورد و در همان جا به تله می‌انداخت و ثابت نگه می‌داشت.»
یافته‌های تحقیق سازمان زمین‌شناسی کشور صرفا محدود به دو استان تهران و اصفهان نیست. به گفته مدیرکل دفتر مخاطرات و مهندسی این سازمان مسئله تغییر جهت حرکت باد کل فلات مرکزی، از جنوب قزوین تا شاهرود و از سبزوار گرفته تا سیرجان کرمان و قم و کاشان را در بر می گیرد. او البته مخاطرات این تغییرات را بیشتر محدود به کلان‌شهرهای صنعتی چون اصفهان و تهران می‌بیند، مناطقی که از سال‌هاست گرد‌و‌غبارشان همراه با فلزات سنگین و ذرات معدنی است.
90 درصد مساحت اصفهان درگیر خشکسالی
رصد نقشه‌های سازمان هواشناسی و مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران نشان می‌دهد که 89.1درصد از مساحت اصفهان و 56 درصد از مساحت استان تهران تحت تاثیر خشکسالی است. از این میان شهرستان‌هایی چون بهارستان،‌ پاکدشت، پیشوا، شهریار و قدس از استان تهران و همینطور لنجان، سمیرم، خوانسار، خمینی‌شهر، بوئین‌زهرا و میان‌دشت و برخوار از استان اصفهان صددرصد مساحتشان تحت تاثیر خشکسالی است.
طبق اطلاعات سازمان زمین‌شناسی کشور، کلان‌شهر اصفهان 10.7میلیون هکتار وسعت دارد و 9.8میلیون هکتار آن عرصه طبیعی است؛ تقریبا 90 درصد کل مساحتش. یک سوم از کل این عرصه‌های طبیعی اما بیابان است. این سازمان که از سال 93 به عنوان یکی از اعضای کمیته ملی مقابله با گردوغبار، شناسایی و پهنه‌بندی سرچشمه‌های تولید و انتشار گرد‌و‌غبار را بر عهده دارد مدعی است که کانون اصلی گرد‌و‌غبار در اصفهان دشت سجزی و بیابان‌های انارک‌اند؛ دو نقطه‌ای که حالا درست در مسیر بادهای جنوبی و شرقی‌اند.

به اشتراک بگذارید:





پیشنهاد سردبیر

مسافران قطار مرگ

مسافران قطار مرگ

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *