عدالت اجتماعی زیر پوست شهر
زمانی که سیاست شهری و سیاست اجتماعی با یکدیگر پیوند نخورند در بهترین حالت مُسکنهای کم اثر، پراکنده و ناچیزی ارائه میشود که نقش «خیریهای سازی بقا» را دارند
۷ اردیبهشت ۱۴۰۰، ۷:۲۱
در آستانه انتخابات ششمین دوره شورای شهر، مباحثی در نقد عملکرد مدیریت شهری در شبکه اجتماعی نوظهور کلابهاوس مطرح میشود. ۵ اردیبهشت در کلابهاوس در اتاقی تحت عنوان«بررسی عملکرد مدیریت شهری.» موضوع عدالت اجتماعی زیر پوست شهر(عدالت شهری/کودکان کار/اقشار آسیب پذیر)» با حضور محمدرضا جلاییپور، محمدرضا جوادییگانه، زهرا نژادبهرام، فرشید یزدانی،آرش نصراصفهانی و امیر خراسانی بررسی شد.
این جستار قصد دارد با توجه به مباحث مطروح در آن گفتوگوی مجازی که با حضور فعالان اجتماعی و خبرنگاران حوزه شهری و اعضای شورای شهر شهرهای دیگر برگزار شد به موضوع محوری آن یعنی مبحث«عدالت شهری» بپردازد.در این نشست سه رویکرد اصلی حال با کمی تغییرات بین مطرح کنندگان آن با توجه به جایگاهشان مطرح شد. البته هسته اصلی این رویکردها بدون حواشی آن مطرح میشود.
رویکرد نخست، رویکردی است که در مجموع از عملکرد مدیریت شهری در موضوع عدالت شهری با توجه به دو گزاره کاهش نسبی برخوردهای انضباطی با فرودستان و تداوم نسبیِ اقدامات حمایتی از گروههای آسیبپذیر(گرچه با محدودیتهایی با توجه به منابع مالی و قطع شهرفروشی) دفاع میکرد. حال برخی از مطرحکنندگان این رویکرد قائل بودند که این اقدامات کافی نبوده است.
رویکرد دوم، رویکردی بود که در مجموع عملکرد مدیریت شهری را در موضوع عدالت قابل دفاع نمیدانست و اعتقاد داشت که با نصف هزینه یک مال میشود دو برابر آمار بیخانمانهای تهران را تامین کرد.
رویکرد سوم، هم رویکردی بود که عدالت شهری را در گروی احداث پروژههای محرک توسعه در محلات کمتر برخوردار و نوسازی میدانست.
دو رویکرد نخست در نگرش بنیادی به مسأله عدالت شهری مشترک هستند. هردو عدالت شهری را به گروههای خاص اجتماعی و سیاستهای حمایتی تقلیل دادهاند و نگرش پس از وقوع دارند، این رویکردها نه سیاست بازتوزیعی دارند و نه حتی سیاست چتر رفاه.
رویکرد سوم در ظاهر رویکرد توسعهای دارد و عدالت را به فضا وصل میکند اما الگوی توسعهاش، الگوی توسعه سرمایه دارانه، از بالا و براساس نظریه نوسازی است. پروژههای محرک توسعه در چارچوب سیاستی برنامههای نوسازی چیزی نیستند جز اسب ترواهای نونوارسازی (جنتریفیکیشن).
اما مسئله چیست؟
مساله عدالت در شهر را نمیتوان از سیاستهای شهری جدا کرد(چه سیاستهای اعمالی، چه سیاستهایی که از آنها غفلت شده) .
نمیتوان برای تأمین منابع مالی شهر به سراغ افزایش هزینههای خدمات شهری رفت و آن هم بدونِ عدالت براساس دارایی و مصرف و بدونِ چارچوب کلانِ سیاست اجتماعی و بخواهیم با هر خدمات شهری و هر فضای شهری به شکل خودگردان و بنگاه اقتصادی مواجه شویم و انتظار داشته باشیم عدالت شهری اتفاق افتد.
نمیتوان قیمت مترو و اتوبوس و تاکسی را افزایش داد اما نسبت به افزایش عوارض خودروهای شخصی، عوارض بزرگراههای درون شهری و پارکینگ حاشیهای اقدامی نکرد و بعد این را عدالت شهری نام نهیم.
نمیتوان مراکز ورزشی شهرداری و زمینهای چمن مصنوعی را به پیمانکاری سپرد، سراهای محلات را که کارکرد اجتماعی و مشارکت شهروندی دارند کاملا رهاسازی کرد و حداقلِ تنخواه را قطع کرده و انتظار درآمدزایی داشت و حتی در شرایط بحرانِ کرونا و تعطیلی امکانهای حداقلی درآمدزایی در سراها هم هیچ حمایتی نکرد و مسئولیتزدایی اجتماعی را نگاه اجتماعی به شهر خواند.
نمیشود وقتی که براساس پژوهش«بررسی فقر چند بعدی در شهر تهران» به عنوان یکی از اسناد پشتیبان برنامه سوم شهرداری، مساله اصلی فقر در شهر تهران، اشتغال است، از تحقق طرحهای کار و فعالیت طرح جامع شهر تهران، برنامه توسعه اقتصاد محلی
(Local Economic Development)، برنامههای زیست بوم نوآوری شهری، برنامههای توسعه اقتصاد فرهنگ، غفلت کرد و انتظار داشت که فقر گسترش نیابد و بازتولید نشود. نمیشود به تلههای فضایی فقر (Spatial Poverty Trap) و علل شکل گیری آنها و امکانهای خروجشان بیتوجه بود و عدالت شهری تحقق یابد. نادرست است انتظار داشته باشیم که وقتی شهر دوستدار کودک بخواهد تحقق یابد، نه طرح مفهومی آن در مصوبه و آییننامهاش تمرکز و توجه ویژه به فقر کودکان و کودکان کار دارد و نه اینکه در اجرا به آن عنایت میشود و پایلوت آن در محله زعفرانیه منطقه یک استارت میخورد، عدالت شهری برای کودکان رقم میخورد.
این فهرست را در ابعاد مختلف و با مصادیق متعدد میتوان ادامه داد، تا زمانی که سیاست شهری و سیاست اجتماعی با یکدیگر پیوند نخورند، یا رنجهای گروههای کمتر برخوردار و اقشار آسیبپذیر بیشتر میشود یا در بهترین حالت مسکنهای کم اثر، پراکنده و ناچیزی ارائه میشود که نقش «خیریهای سازی بقا» را دارند.
برچسب ها:
پیشنهاد سردبیر
مطالب مرتبط
مدیر سابق تماشاخانه «سنگلج»:
حق ساختوساز، بدون تعیین حریم وجود ندارد
«گیتی آذرپی»، ایرانشناس مقیم آمریکا درگذشت
برگزاری هفدهمین دوره «یادمان و جایزه معماری میرمیران»
جایزه جشنواره معلولان هند برای مستند «احمد»
نمایش نقاشیهای «بهنام کامرانی» در «امروزِ دیروز»
معماری سنتی ایران چگونه به اقلیم توجه میکرد؟
نسخه پایداری در «کندوان»
گفتوگو با فرزانه سفلایی، استاد دانشکده معماری دانشگاه همپتون ویرجینیا:
معماری ایران دچار تجملگرایی شده است
گفتوگو با وحید قبادیان، معمار، مولف و استاد دانشگاه:
در معماری پایدار از همسایهها عقب افتادیم
ترانه یلدا معمار و شهرساز در گفتوگو با «پیام ما» جریان معماری ایران را نقد کرد
زنگ خطر غفلت از آمایش سرزمین
بادگیر، نمادی از معماری پایدار
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- چاپ ترافارد؛ هر آنچه که باید درباره این نوع چاپ دستی بدانید
- اقدامات لازم برای اسباب کشی و جابجایی منزل
- بسته بندی مواد پودری با دستگاه ساشه: شغل پردرآمد این روزها
- طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست؟ معرفی 4 خواص روغن زیتون
- خرید ساک دستی تبلیغاتی چه مزایایی برای هر برند دارد؟
- تعریف درست هوش مصنوعی (AI) چیست؟
- 10 ایده شغل دوم با سرمایه اولیه کم برای کارمندان
- مقایسه تعرفه پنلهای پیامکی و تبلیغاتی
- مقاصد جذاب و معروف برای کمپ زدن در طبیعت
- 8 نمایندگی تعمیر پکیج ایران رادیاتور در تهران + اطلاعات تماس بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید