سایت خبری پیام ما آنلاین | نفس‌ کشیدن سخت شد

افزایش آلودگی هوا در تهران، اصفهان، اراک، قزوین و چندین دیگر

نفس‌ کشیدن سخت شد

فرمانده ستاد مدیریت کرونا در تهران: ظرفیت بخش‌های تنفسی که برای بیماران کرونایی در نظر گرفته شده ممکن است تحت تاثیر افرادی قرار بگیرد که به دلیل آلودگی هوا به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند





۱۴ دی ۱۳۹۹، ۱۰:۲۶

 آمبولانس‌ها در تهران، اصفهان، اراک و قزوین به آماده‌باش درآمده‌اند. آلودگی هوا به تاخت به آسمان کشور آمده و بست نشسته است. سامانه پایش کیفی هوای کشور علاوه بر این چهار شهر هوای خوزستان، آذربایجان شرقی، قم، البرز و همدان را هم آلوده نشان می‌دهد. با ادامه ناپایداری هوا و فعالیت عوامل آلاینده ثابت و متحرک، نام ایران در فهرست 10 کشور آلوده جهان جا خوش کرده و تصویر سیاه آلودگی با هشتگ مازوت در شبکه‌های اجتماعی در حال دست‌به‌دست شدن است. همراهی همه‌گیری کرونا و آلودگی هوا، بر نگرانی‌ها افزوده و تصمیم‌ها برای کنترل این وضعیت در کوتاه‌مدت، به احتمال تعطیلی دو روزه تهران و توقف فعالیت‌های عمرانی و معادن شن و ماسه انجامیده است. با این همه فهرست رویدادهای مرتبط با آلودگی هوا در روز گذشته، بلند‌تر از این است.

دیروز ایران در نقشه جهانی آلودگی هوا (IQAIR) در فهرست 10 کشور آلوده جهان، بعد از ویتنام، چین و هند، با شاخص 159 در رتبه نهم قرار گرفت. با وجود تفاوت آمارهای منتشر شده در این نقشه با سامانه پایش کیفی هوای تهران، نتیجه یکی است؛ هشدار. «جز در موارد ضروری از خانه خارج نشوید.» ایندیانا تایمز از نتایج مطالعاتی نوشته که نشان می‌دهد افزایش سطحش آلاینده‌های موجود در هوا می‌تواند عوارضی در بیماران آلوده به ویروس کرونا ایجاد کند. با این‌که پیش از این مسئولان ستاد ملی کرونا نظراتی در تقابل با این مطالعات مطرح می‌کردند و سازمان حفاظت محیط‌زیست با عدد و آمار سعی در قانع کردن آن‌ها بر رابطه آلودگی هوا و افزایش مرگ و میر در شرایط کرونا داشتند، حالا نگرانی‌هایی از این دست به کمیته اضطرار آلودگی هوا کشیده شده است.

 مرگ، کرونا و هوای آلوده

ظرفیت بخش‌های تنفسی که برای بیماران کرونایی در نظر گرفته شده ممکن است تحت تاثیر افرادی قرار بگیرد که به دلیل آلودگی هوا به بیمارستان ها مراجعه می‌کنند. این را علیرضا زالی، فرمانده ستاد مدیریت کرونا در تهران دیروز در جلسه کمیته اضطرار آلودگی هوا گفت. تاکید او به ارتباط میان مرگ‌و‌میر ناشی از بیماری کرونا با آلودگی هوا، در حالی است که امسال به دلیل شیوع کرونا، آماری از مراجعه به بیمارستان‌ها به دلیل تنفس در هوای آلوده داده نشده است. «ارتباط بین مرگ‌و‌میر کرونا و آلایندگی هوا وجود دارد و در شرایطی که شاهد افول پیک سوم در تهران هستیم به دلیل حجم و تراکم جمعیتی در این استان روند افول تدریجی و آرام است.» به گفته زالی در حال حاضر 2 هزار و 100 نفر بیمار با تشخیص قطعی این بیماری بستری هستند و اگرچه شرایط نسبت به گذشته مطلوب‌تر است، همچنان با حجم بیماران مواجه هستیم و روز جمعه 290 نفر در شرایط بحرانی بیماری کرونا قرار داشتند. او همچنین گفت: «مساله مهم این است که آلایندگی هوا از طریق ایجاد حساسیت‌ها، فرد مستعد ابتلا به بیماری را در خطر ابتلا به کرونا قرار می‌دهد. سیستم مژک‌ها نقش مهمی در سیستم تنفسی دارند و در بیماری کرونا و زدودن فضای تنفسی از ویروس نقش به‌سزایی دارند که آلودگی هوا تاثیر بسیاری بر روی آن‌ها دارد. در وارونگی هوا ویروس زمان بیشتری در فضا می ماند.» این‌ها در شرایطی است که طبق اذعان فرمانده ستاد مدیریت کرونای تهران، با وجود اعمال همه محدودیت‌ها، کماکان در شهر تهران، تغییر محسوسی متناسب با محدودیت‌ها دیده نمی‌شود.

 آماده‌باش مراکز درمانی

هشدار نارنجی سازمان هواشناسی در پی آلودگی هوای تهران، سبب شد که ۱۲ دستگاه آمبولانس در نقاط مختلف شهر مستقر شوند و مراکز درمانی و بهداشتی به آماده‌باش درآیند. به گفته مجتبی خالدی، سخنگوی سازمان اورژانس کشور در استان‌های اصفهان، قزوین و اراک هم حوزه سلامت به آماده‌باش در امد و در استان قم نیز استقرار سه دستگاه آمبولانس و آماده باش مراکز درمانی و بهداشتی در دستور کار اورژانس ۱۱۵ قرار گرفت. همچنین اورژانس‌های ۱۱۵ در استان‌های خراسان‌رضوی (مشهد)، البرز (کرج) و آذربایجان شرقی (تبریز) نیز برای خدمات‌رسانی اورژانسی به بیماران قلبی و ریوی، زنان باردار، کودکان و سالمندان هوای ناسالم جلسه اضطراری برگزار کردند و این موارد به شهروندان توصیه شد: در صورت مواجه با مواردی از قبیل اورژانس‌های قلبی و تنفسی (تنگی نفس، فشار خون بالا، افت فشار خون)، اورژانس‌های گوارشی (خونریزی گوارشی همراه با استفراغ خونی) درد شکم، ضربه شدید به شکم، زنان و زایمان (سقط، تشنج، فشار خون بالا به همراه تاری دید و تورم اندام‌ها و خون‌ریزی شدید) با شماره اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرید.

همزمان بعضی کاربران توییتر از سردرد و تهوع گلایه کردند. مثل نگار که نوشت: «من واقعا دیگه برام محرز شده که علت این‌که زمستونا میگرنم خیلی بیشتر و شدید‌تر از آلودگی هواست. از وقتی تهرانم هر سال این‌موقع‌ها به حال مرگ می‌رسم.» یا دیگری: «از سرفه‌های کشنده کرونا زنده موندیم ولی فکر کنم سرفه‌های ناشی از  آلودگی هوای تهران امروز و فردا مارو میکشه!»

تا هیات دولت تصویب کند

آلودگی‌ هوا، پارک‌های تهران را هم تعطیل کرد اما شهر را نه. استاندار تهران برای بار دوم در روزهای گذشته خبر داد که پیشنهاد دو روز تعطیلی برای همه دستگاه‌های اداری، خصوصی، عمرانی و دولتی به دولت ارائه شده است. اما بهزاد اشجعی، عضو کارگروه ملی کاهش آلودگی هوای کلان‌شهرها در صفحه شخصی توییترش نوشت که «حالا تا جناب معاون اول نامه استاندار را ببینند و دستور بررسی بدهند می‌شود سه‌شنبه! بادی می‌آید و آلودگی می‌رود و تمام. در این فاصله هم هزاران تهرانی قربانی می‌شوند و بیمار…» استاندار تهران همچنین گفت که اکنون هیچ صنعت و نیروگاهی در تهران از سوخت مازوت استفاده نمی‌کند و عوامل دیگر این مسئله هم باید متوقف شوند. اظهارات مسئولان در روزهای درباره مازوت به شدت متناقض بوده است.

 «این دود از مازوت نیست»

با جولان آلودگی هوا و ماندگاری آن در پاییز و شدت گرفتن آن در این روزهای آغازین زمستانی، کشمش درباره استفاده از مازوت شدت گرفته است. سازمان حفاظت محیط‌زیست دست کم مازوت‌سوزی نیروگاه‌ها و صنایع شرق تهران را چندین بار تایید کرده اما یدالله صادقی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت (صمت) استان تهران این اظهارات را رد کرد و به ایسنا گفت که صنایع تهران در سال جاری از مازوت استفاده نکرده‌اند.

 «صنایع تهران از مازوت استفاده نمی‌کنند و به طور کلی در سال جاری از این سوخت در صنایع استفاده نشده است. تاکنون هیچ گزارشی مبنی بر استفاده از مازوت در صنایع دریافت نکردیم.» این در حالی است که به تازگی مسعود تجریشی،  معاون محیط‌زیست انسانی سازمان حفاظت محیط‌زیست خبر داده بود که برای جلوگیری از استفاده از مازوت در نیروگاه‌ها و صنایع به دادستانی نامه داده است. 

او که پیش از این در گفت‌وگو با «پیام‌ما» هم تاکید کرده بود که «در زمستان‌ها، دولت مجبور می‌شود گاز و برق بعضی صنایع را در زمان وارونگی دما قطع کند و به شهرها گازوئیل و مازوت بدهد»، در روزهای ابتدایی هفته گذشته واحدهای ریخته‌گری را به عنوان مصرف‌کنندگان مازوت مثال زده بود.

«مازوت نسوزون»

کاربران توییتر در اعتراض به مازوت‌سوزی یک هشتگ راه‌انداخته‌اند: «مازوت نسوزون». نازنین با این هشتگ نوشته: «آلودگی هوای امسال علاوه بر گروه‌های حساس سال‌های گذشته، سیستم‌های تنفسی آسیب‌دیده از کرونا رو هم درگیر می‌کنه و با توجه به تعداد کیس‌های کرونا، خطر چندین برابری برای مردم داره.» کاربر دیگری این‌طور اعتراضش را نشان داده: «گرفتاری‌های تحریم یکی دو تا نیست. چون نفت ما تحریم است و مازوت را هم نمی‌خرند، مجبورند بدهند به پالایشگاه‌ها و هوای شهرها را آلوده کنن ! حالا فهمیدید تحریم چقدر نعمته؟!» پیداست که حرف‌های رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در روز هوای پاک سال 98 هنوز مرجع اعتراضات به استفاده از مازوت است. یکی دیگر از کاربران به نام هادی، آمار سامانه پایش کیفی هوا را با نقشه آلودگی هوای جهان مقایسه کرده و نوشته: «تو آلوده‌ترین نقاط تهران سنسورهای تشخیص ذرات معلق ۲.۵ میکرون (pm2.5) که بیشترین میزان آلودگی هوای تهران برای این ذرات بسیار خطرناکه رو غیر‌فعال کردن تا وضعیت هوای تهران رو غیر‌بحرانی نشون بدن» سعید میرزاپور هم با انتشار عکسی از تهرانِ پوشیده در دود نوشته است: «تبریک! مطالباتمون به حق نفس کشیدن تنزل پیدا کرد.»

 سوختِ منسوخ‌شده

هرسال گفته می‌شود که سهم منابع متحرک مانند خودروها در آلودگی هوا بسیار بیشتر از سهم منابع ثابت مانند نیروگاه‌ها و صنایع است اما بعضی آمار نشان می‌دهد که در سال جاری صنایع و نیروگاه‌ها به‌دلیل سوزاندن مازوت سهم پررنگی در آلودگی هوا داشته‌اند. معاون محیط‌زیست انسانی سازمان حفاظت محیط‌زیست هم در این رابطه به ایسنا گفته که نسبت آلایندگی منابع متحرک مانند خودروهای دیزلی، موتورسیکلت‌ها و خودروهای شخصی به منابع ثابت مانند صنایع و نیروگاه‌ها حدود ۶۰ به ۴۰ است اما اگر نیروگاه‌ها و صنایع از سوخت مازوت استفاده کنند این نسبت به‌هم خواهد خورد و سهم زیادی در آلودگی هوا خواهند داشت.

 مازوت، نفت کوره یا نفت پسماند از فرآورده‌های نفتی است که در جریان تقطیر، تبخیر نمی‌شوند. به خاطر رنگ سیاهش به آن نفت سیاه هم گفته می‌شود و از آن به عنوان سوخت در نیروگاه‌های برق و سوخت کشتی‌ها استفاده می‌شود. به دلیل استفاده از مازوت در سوخت کشتی‌ها نام دیگر آن سوخت بانکر است؛ ماده‌ای غلیظ و قیرگونه که آلوده‌کننده‌ای است خطرناک و پر از مواد آلاینده. به گزارش مسکو تایمز دولت روسیه تلاش‌های دیپلماتیکی بسیاری انجام داده تا طرح پیشنهادی برای ممنوعیت جهانی برای استفاده از مازوت در قطب شمال را بر هم زند. این رسانه نوشته: «کشتی‌رانی در امتداد دریای شمال بسیار رونق پیدا کرده است؛ مسیری در قطب شمال که میزان سفر از اروپا به آسیا را کوتاه می‌کند اما تنها در فصل تابستان امکان سفر وجود دارد. امروزه گاز طبیعی مایع یا ال‌ان‌جی حجم بیشتری از سوخت کشتی‌ها را تامین می‌کند اما با وجود سرمایه‌گذاری‌ها در زیرساخت‌های انرژی گازی، روسیه همچنان در قطب شمال از مازوت استفاده می‌کند. سال ۲۰۱۹، دیمیتری مدودوف، نخست‌وزیر وقت، از فرماندار شهر مورمانسک خواست تا «راه‌حل سیستماتیکی» برای روند صعودی افزایش قیمت مازوت پیدا کند؛ مشکلی که به مقامات بالاتر هم رسید.» تاجران روسی می‌دانند که مازوت آینده‌ای ندارد و روبل‌هایشان را در ال‌ان‌جی سرمایه‌گذاری می‌کنند. مدیر شرکت گازپروم نفت در گفت‌وگو با مسکو تایمز اطمینان داده که قصد دارند استفاده از نفت کوره را به کلی متوقف کنند. غول‌های انرژی روسیه نیز هم‌اکنون در حال سرمایه‌گذاری در تکنولوژی جدید ال‌ان‌جی هستند تا از این دوره گذار حمایت کنند. در ایران اما فعالیت‌های صنعتی روند شفافی ندارد و اظهار نظرهای متناقض از همین روی در جریان است.

 قانون فراموش‌شده هوای پاک

صحبت از قانون هوای پاک هم مد این روزهای آلوده شده است. دیروز احسان خاندوزی، نماینده تهران در مجلس گفت: «مصرانه خواستار ورود فراکسیون محیط‌زیست مجلس به موضوع آلودگی هوای تهران هستم.» شینا انصاری، رئیس اداره‌ کل محیط‌زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران هم با تاکید بر لزوم اجرای مصوبات قانون هوای پاک از سوی دستگاه‌های متولی گفت که «لازم است اجرای مصوبات قانون هوای پاک در اولویت دستگاه‌ها قرار گیرد و از بارگذاری صنعتی و جمعیتی بیشتر در تهران جلوگیری شود.» بر اساس مصوبات هیات وزیران درباره کاهش آلودگی هوا ۱۱ دستگاه، وظایفی را برای کنترل آلاینده‌ها در تهران و سایر کلان‌شهرها بر عهده داشته‌اند اما ۳۶ درصد از این پروژه‌ها و مصوبات با وجود نظارت سازمان حفاظت محیط‌زیست انجام نشده است. وزارت کشور هنوز برای نصب فیلتر ذرات برای خودروهای دیزلی سنگین، تعیین تکلیف تاکسی‌های غیرفعال و جایگزینی با تاکسی‌های هیبریدی و برقی اقدامی انجام نداده است. وزارت اقتصاد و امور دارایی هیچ یک از دو وظیفه‌ای به آن محول شده را انجام نداده. سازمان صداوسیما موظف بود پخش رایگان مطالب آموزشی سازمان حفاظت محیط‌زیست را در دستور کار قرار دهد اما اطلاع‌‌رسانی به طور گسترده انجام نشده است. وزارت نفت هم استانداردسازی سوخت را کامل نکرده، سهمیه سوخت کامیون‌های فرسوده را حذف نکرده است. حتی پلیس راهور هم هنوز کنترل معاینه‌فنی خودروها را به طور کامل انجام نداده است. آلودگی هوا به دلیل کارهای برزمین مانده نهادهای مختلف ادامه پیدا کرده است. وزارت کشور، پلیس راهور، وزارت‌خانه‌های‌ صنعت، نفت، اقتصاد، ارتباطات، آموزش‌و‌پرورش، بهداشت و همین‌طور بانک مرکزی، سازمان صدا‌و‌سیما و سازمان حفاظت محیط‌زیست از جمله این دستگاه‌ها هستند که بر اساس مصوبات کاهش آلودگی هوا ۵۸ پروژه و وظیفه بر عهده آن‌ها گذاشته شده است. بررسی میزان پیشرفت مصوبات نشان می‌دهد که ۲۴ درصد آن به طور کامل انجام شده، ۲۲ درصد آن‌ها نیز در حال انجام است، ۳۶ درصد انجام نشده و ۱۰ درصد آن نیز شامل تعویق، درخواست ارجاع به دستگاه دیگر و اما و اگر شده است. ادامه همین روند سبب شده که بسیاری از حل مسئله آلودگی هوای تهران ناامید شوند. مثل معاون محیط‌زیست انسانی که چند روز پیش گفت: «متاسفانه هیچ اراده‌ای برای رفع آلودگی هوای تهران وجود ندارد، چرا که هم موضوع مشخص است و هم راهکارهای اجرایی اما اقدامی نمی‌شود.»

 

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *