سایت خبری پیام ما آنلاین | «باداراک» میراث مشترک ایران و ارمنستان

«باداراک» میراث مشترک ایران و ارمنستان





۲۹ آذر ۱۳۹۹، ۱۰:۲۲

با ثبت جهانی آیین زیارت تادئوس مقدس، شمار میراث ناملموس ثبت شده ایران در فهرست یونسکو به شانزده مورد رسید 

«باداراک» میراث مشترک ایران و ارمنستان

معاون میراث فرهنگی کشور: روند رو به افزایش حضور سالانه زوار ارامنه و مسیحی برای زیارت تادئوس قدیس بیانگر همزیستی مسالمت‌آمیز اقوام و ادیان مختلف در ایران و نگاه صلح‌طلبانه ایرانیان در طول تاریخ است.

|پیام ما| «باداراک»؛ آیین زیارتی کلیسای تادئوس مقدس در فهرست میراث ناملموس جهان، به نام ایران و ارمنستان ثبت شد. این مراسم مذهبی که هر سال در سالروز شهادت تادئوس یا طاطائوس قدیس (یکی از دوازده حواریون عیسی مسیح (ع) ) با حضور ارامنه کشورهای مختلف در قره‌کلیسای چالدران برگزار می‌شود، پیش از این در مرداد 96 در فهرست میراث ملی جای گرفته بود. با ثبت این آیین شمار میراث ناملموس ثبت شده ایران در فهرست جهانی یونسکو به شانزده مورد رسید.

در فهرست میراث ناملموس جهانی ایران این نام‌ها دیده می‌شود: آیین نوروز و ردیف‌های موسیقی سنتی ایران، آیین پهلوانی و زورخانه‌ای، هنر نمایشی آیین تعزیه، مهارت فرش‌بافی کاشان، مهارت فرش‌بافی فارس و موسیقی بخشی‌های خراسان‌شمالی، دانش‌سنتی لنج‌سازی و دریانوردی در خلیج فارس، نقالی، آیین قالی‌شویان مشهد اردهال، فرهنگ پخت نان لواش، هنر ساختن و نواختن کمانچه، چوگان و روایت‌گری و موسیقی، ساختن و نواختن دو تار ایرانی. جز این‌ها عصر چهارشنبه‌ای که گذشت هنر نگارگری(مینیاتور) به صورت مشترک با کشورهای ترکیه، جمهوری آذربایجان و ازبکستان به عنوان پانزدهمین میراث ناملموس ایران در فهرست جهانی یونسکو ثبت شد و یک روز بعد خبر آمد که زیارت تادئوس مقدس هم به این فهرست اضافه شده است.

باداراک یکی از هفت ‌آئین مقدسی است که در تمام فرقه‌های مسیحیت گرامی داشته می‌شود و ریشه آن به آخرین شام مسیح‌(ع) در شب دستگیری او برمی‌گردد. سابقه برگزاری این مراسم در قره‌کلیسا به سال 1954 برمی‌گردد؛ هنگامی که برای نخستین بار گروهی از خلیفه‌‎گری ارامنه تبریز به صورت خودجوش راهی این کلیسا شده و مراسم مذهبی را برگزار کردند و از آن به بعد قره‌کلیسا که خود بنایی جهانی است، هر سال میزبان ارامنه کشورهای مختلف می‌شود. هرچند امسال کلیسای مشهور چالدران مرداد ماه امسال میزبان کسی نبود، ویروس عالم‌گیر برگزاری شصت‌وششمین مراسم «باداراک» را هم تعطیل کرد.

  همزیستی اقوام و ادیان

ثبت جهانی آیین زیارت قره‌کلیسا با پیشنهاد مشترک ایران و ارمنستان انجام شد. این آیین در پرونده‌ای مشترک با ارمنستان عصر پنجشنبه ۲۷ آذر در روز چهارم، پانزدهمین اجلاس مجازی کمیته بین‌الدول میراث‌فرهنگی ناملموس یونسکو با موافقت تمامی داوران کمیته در فهرست میراث جهانی قرار گرفت و میراث ناملموس جهانی ایران شد.

محمد‌حسن طالبیان، معاون میراث‌فرهنگی کشور در این اجلاس روند رو به افزایش حضور سالانه زوار ارامنه و مسیحی از کشورهای ایران، ارمنستان، سوریه، لبنان، هلند، فرانسه، اتریش، آلمان، کانادا و دیگر کشورهای جهان برای برگزاری این مراسم را بیانگر همزیستی مسالمت‌آمیز اقوام و ادیان مختلف در ایران و نگاه صلح‌طلبانه ایرانیان در طول تاریخ اعلام کرد.

او با تاکید بر این‌که در جهان مسیحیت و حتی کشورهای دیگر آیین‌های مذهبی به ندرت با این شکوه و با این تعداد زائر از کشورهای مختلف برگزار می‌شود، در زمینه اهمیت ثبت این آیین گفت: «برگزاری آیین مذهبی سایر ادیان الهی با حضور پیروان این ادیان از دیگر کشورهای جهان در کشوری مسلمان با امنیت کامل و محیطی امن با همکاری تمامی نهادها و دستگاه‌های دولتی و تلاش برای مرمت و نگهداری بناها و آثار تاریخی این ادیان گواه روشن احترام جمهوری‌اسلامی ایران به پیروان سایر ادیان الهی است.»

معاون میراث فرهنگی کشور ابراز امیدواری کرد که با ثبت این اثر در فهرست میراث جهانی حضور زوار کشورهای مختلف به‌عنوان سفیران فرهنگی و انتقال‌دهندگان پیام صلح‌دوستی ایرانیان و احترام به همه پیروان ادیان ابراهیمی، بیشتر از پیش باشد.

وزیر میراث‌فرهنگی هم ثبت جهانی زیارت تادئوس مقدس را نشان دوستی دیرین ایران و ارمنستان دانست. علی اصغر مونسان گفت: «ثبت جهانی زیارت کلیسای تادئوس مقدس، که همه‌ ساله در مجموعه میراث جهانی قره‌کلیسا برگزار می‌‌شود با هدف پاسداری بیشتر از این آیین مقدس و تقریب بیشتر پیروان ادیان الهی با پیشنهاد مشترک جمهوری اسلامی ایران و ارمنستان محقق شده است.» او با تبریک به تمامی پیروان ادیان الهی ابراز امیدواری کرد که ثبت جهانی این مراسم موجبات پیوند بیشتر جامعه مسلمان و مسیحی ایران و ارمنستان را فراهم کند.

 درباره باداراک

تادئوس در سال چهل میلادی به ارمنستان آمد و به تبلیغ مسیحیت پرداخت و گروه زیادی به آیین مسیح روی آوردند. ساناتروک، پادشاه ارمنستان و ساندخت، دخترش هم همراه این گروه بودند اما کمی که گذشت پادشاه پشیمان شد و دستور داد تا تادئوس، ساندخت و گروه بزرگی که به این دین گرویده بودند را به قتل برسانند. حالا مزار ساندخت، بر فراز تپه‌ای در نزدیکی کلیسای تادئوس قدیس است. مسیحیان ارمنی که در زمان پادشاهی تیرداد، مسیحیت دین رسمی‌شان شد، خاطره شهادت تادئوس و ساندخت را نسل به نسل حفظ کردند. ارامنه کلیسای طاطائوس معتقدند قره‌کلیسا نخستین کلیسایی است که به دستور حواریون مسیح ساخته شده و ارامنه کشورهای مختلف هر سال در روزهای آخر تیر ماه و هفته‌های اول مرداد ماه، همزمان با قتل تادی مقدس و پیروان مسیحی او به قره کلیسا می‌آیند و در طول سه روز مراسم آیینی خود را  برگزار می‌کنند. ایرنا نوشته است که قره‌کلیسا به مناسبت این مراسم مذهبی هر ساله میعادگاه حدود ۵ هزار ارامنه ایران و جهان می شود. افزون بر ارامنه، خانواده‌هایی از آشوریان و به ندرت خانواده‌های مسیحیان کاتولیک هم در این جشن شرکت می‌کنند.

یکی از آداب پسندیده در طول زیارت سه روزه، آیین‌های غسل تعمید کودکان و نوجوانان ارمنی در این کلیسا است. عده‌ای بر این عقیده هستند که تعمید کودکان آن‌ها در نخستین کلیسای حضرت مسیح و محل شهادت حواری آن پیامبر، همراه با خیر و برکت است. گروهی هم فرزندان خود را با نذر و نیت در آنجا غسل تعمید می دهند و به همین خاطر سن غسل تعمید گیرندگان گاه به ۱۵ و ۲۰ سال هم می‌رسد.

روزهای توقف خانواده‌ها در قره کلیسا متفاوت است. رسم این است که سه روز (از اول تا سوم مرداد) باید در آنجا بمانند ولی کسانی که از راه دور می‌آیند، گاهی بیش از سه روز می‌مانند. خانواده‌هایی هم که از شهرهای نزدیک می‌آیند، ممکن است فقط روز دوم آنجا باشند و سپس بازگردند. ارامنه ایران و جهان در این آیین اعمالی چون راز و نیاز به درگاه خداوند، قربانی کردن و غسل تعمید فرزندانشان را به جا می‌آورند و تعداد شرکت‌کنندگان و ملیت‌های آنان نیز متغیر است. آن‌ها بر این عقیده هستند که تعمید فرزندانشان در نخستین کلیسای مسیح و محل شهادت حواری آن حضرت با خیر و برکت همراه است و گروه دیگری نیز فرزندان ۱۵ تا ۲۰ ساله خود را با نذر و نیت در آنجا غسل می‌دهند. در طول این مدت زائران قره ‌کلیسا اعمال خاصی شامل روشن کردن شمع، راز و‌نیاز با خدا و قربانی کردن گوسفندان را به جای می‌آورند و با انجام این اعمال از خداوند بزرگ طلب رحمت و مغفرت می‌کنند.

 درباره سنت‌تادئوس

قره‌کلیسا که بسیاری آن را «قراکلیسا» هم می‌نامند در چالدران آذربایجان غربی، واقع شده و در فهرست میراث جهانی یونسکو هم ثبت شده است. این کلیسا به همراه سنت استپانوس و کلیسای کوچک زُر زُر در سال 2008 در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیدند.

سنت تادئوس از بناهای مذهبی متعلق به ارامنه بوده که در جنوب ماکو و ۲۰ کیلومتری شمال شرقی چالدران در کنار روستایی به همین نام واقع شده است. قره در زبان آذری به معنای «سیاه» است و بعضی معتقدند وجه تسمیه این نام سیاه بودن قسمتی از کلیسا است. ظاهرا ساختمان اصلی کلیسا از سنگ‌های سیاه ساخته شده که پس از بازسازی قسمتی از سنگ ها به وسیله سنگ‌های سفید جایگزین شده است.

سال پیش بیش از ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال برای مرمت گنبد اصلی کلیسا و مرمت «زاکاریا» و «ساندوخت» در این مکان هزینه شد و درِ اصلی این بنا که سرقت شده بود هم بر اساس آخرین عکس یافته شده از آن بار دیگر احیا و دوباره نصب شد. بنای قره‌کلیسا (کلیسای تاتائوس مقدس) جزء ۹ اثر ثبت شده جهانی ایران و ۲ اثر ثبت شده جهانی آذربایجان‌غربی است و بسیاری از صاحب‌‌نظران آن را قدیمی‌ترین کلیسای جهان می دانند.

 

 

به اشتراک بگذارید:





نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *