سایت خبری پیام ما آنلاین | «سرخون» سیاه

«سرخون» سیاه





۲۵ آذر ۱۳۹۹، ۸:۱۹

پنجمین حادثه خط لوله انتقال نفت  مارون-اصفهان بار دیگر خاک، آب و هوا را آلوده کرد

«سرخون» سیاه

رئیس شورای شهر سرخون: زندگی مردم پر از دود شده، شهر و کوه دست‌ها و صورت‌هایمان، همه چیز سیاه است.

مهتاب جودکی |  بعد از انفجار لوله، بیشتر از 10 تانکر نفت خام از زمین‌های سرخون جمع کرده‌اند و تمام‌شدنی نیست. سرخون همیشه بوی نفت می‌داد. هم خاک و هم آبش. اما از دو روز که پیش که لوله 30 اینچی انتقال نفت خام ترکید، نفت مثل خونی سیاه از شاهرگی بریده بیرون جهید، آتش گرفت و همه چیز را سیاه کرد. آتش را یکشنبه شب مهار کردند اما دوباره گر گرفته است. خون سیاه زمین خاموش نمی‌شود، دست‌ها و صورت‌ها سیاه از دوده است و بوی نفت خام در چشمه سرخون، تندتر از همیشه شده و آلودگی نفتی در راه مخزن سد کارون چهار است.

خط لوله انتقال نفت مارون به اصفهان قدیمی و فرسوده است. آن‌قدر قدیمی که تا به حال پنج بار ترکیده و نفت از لوله‌های آن به خاک و آب رخنه کرده است و این بار، از همیشه بدتر. اداره محیط‌زیست چهارمحال‌و‌بختیاری بارها به شرکت خط لوله نفت اعتراض کرده که یا فکری به حال این لوله‌های قدیمی بکنند یا مخزن نفت را به جای دیگری ببرند اما شکایت‌ها راه به جایی نبرده چون لوله‌های انتقال از نقطه‌ای صعب‌العبور در زاگرس مرکزی عبور می‌کنند و تعمیرشان آسان نیست. این آلودگی علاوه بر آسیب‌های شدید محیط زیستی، بسیاری از اهالی سرخون را به مهاجرت واداشته و آن‌ها که مانده‌اند، زمین‌های کشاورزی‌شان آباد نیست و برای تامین آب و علوفه دام‌هایشان سختی می‌کشند.

همه زندگی‌مان سیاه است

دود غلیظ اهالی را به سرفه انداخته است. حتی ماسک هم کارساز نیست. قهرمان، یکی از اهالی سرخون از این آلودگی به ستوه آمده. «همه‌جا سیاه است؛ کوه، خانه، حیاط، خودمان. از این سیاهی می‌ترسیم. ما هم مردمیم. کاش می‌آمدند این خانه‌ها را از ما می‌خریدند تا برویم. سال‌هاست است گرفتار این نفت هستیم و دیگر خسته‌ایم.» او در سرخون دام دارد و زمین کشاورزی و می‌گوید زمین‌های مردم دیگر برای محصول دادن، قوت قدیم را ندارد. روز یکشنبه که لوله ترکید، قهرمان رفت برای کمک. «تا آمدند خوزستان را خبر کنند که لوله ترکیده، کلی زمان برد. فشار نفت زیاد بود و فوران می‌کرد. یک عالم نفت خام هدر رفت و ریخت به آب. آب هم آلوده شد، خاک هم آلوده شد. تا همین دیروز 10 تانکر نفت پر کردند و بردند و هنوز تمام نشده. معلوم نیست عاقبت ما چه می‌شود. سال‌هاست که آب‌ما نفتی است و الان دیگر بدتر.» خیلی‌ها شالیزارهایشان را از دست داده‌اند. «از اول سرخون تا آخرِ رَفَن شالیزار است، همه‌اش نفتی شد.» در این سال‌ها آن‌ها که توان داشته‌اند، از این شهر رفته‌اند.

این نفت خام که زمین را آلوده، از خوزستان به پالایشگاه‌های اصفهان، تهران و تبریز منتقل می‌شود. صفر اسلامیان، رئیس شورای شهر سرخون به «پیام‌ما» می‌گوید این خط انتقال که در دهه 50 کشیده‌اند، دو سه بار در دهه 60 و 70 ترکیده است. «پنج، شش سال است که شالیزارها خشک‌ شده‌اند اما امسال وضعیت آب کمی بهتر شده بود که لوله ترکید و کار دست همه داد. این رودخانه به مخزن کارون چهار می‌ریزد. نزدیک 30 هزار نفر جمعیت اینجاست و معیشت مردم کشاورز و دامدار به این رودخانه وابسته است.» از یکشنبه که نفت فوران کرده، دام‌داران دامشان را به چشمه‌های بالادست می‌برند. اسلامیان گله می‌کند که «چند سالی است که وضعمان همین است و شرکت نفت هم گردن نمی‌گیرد. استاندار هم آمد اما چه فایده؟ لوله نفت در ورودی سرخون است و دود به همه‌جا رسیده. تمام زندگی‌مان سیاه است.» دید افقی به کمتر از 10 متر رسیده. مسئولان شهر از مردم خواسته‌اند که در خانه‌ها بمانند. کارگران شرکت نفت در حال تعمیر لوله و جمع‌آوری نفت‌هستند و برق و گاز بعضی مناطق روستایی قطع و وصل می‌شود.

شکایت تشکل‌های محیط‌زیستی خوزستان از شرکت نفت

سیاهی سرخون از آسمان ده‌دز در خوزستان هم پیداست. شکستگی خط لوله نفت در مرز منطقه حفاظت‌شده هلن، تشکل‌های محیط‌زیستی خوزستان را به واکنش واداشته است. دیروز در واکنش به آلودگی آب کارون و محیط زیست کمیته ویژه انجمن دوستداران طبیعت و محیط زیست خوزستان برای شکایت علیه شرکت خطوط لوله نفت و مخابرات ایران-منطقه اصفهان تشکیل شد. هژیر کیانی، دبیر شورای هماهنگی تشکل‌های محیط‌زیستی و منابع‌طبیعی استان خوزستان به «پیام‌ما» می‌گوید: «مسئولیت مستقیم این حادثه به عهده شرکت خطوط نفت است. این بی‌مبالاتی به وضعیت فرسودگی خطوط و نادیده‌گرفتن ابعاد اجتماعی و محیط‌زیستی آن از زمان احداث خط ادامه داشته است. این اتفاق محیط زیست و مردم و زمین‌هایشان را هدف قرار می‌دهد و دلیلش بی‌توجهی متولی است که از سال‌ها پیش ادامه داشته و حالا با این حادثه ناگهانی دیده شده است.»

کیانی ادامه می‌دهد:‌ «این منطقه در مسیر آبراه‌های سد کارون چهار و رودخانه کارون است. بارندگی در راه است و آلودگی به خاک و آب نفوذ خواهد کرد. کمیته حقوقی ما به دلیل مسئولیت‌گریزی شرکت نفت پیش آمده است. آن‌ها تا امروز برای فرسایش خاکی که رقم زده‌اند و خسارت‌ها به محیط‌زیست و سلامت مردم، به قانون جواب نداده‌اند.»

شرکت نفت به شکایت‌ها جواب نداد

سعید یوسف‌پور، کارشناس محیط‌زیست به «پیام‌ما» می‌گوید:‌ «خط لوله مارون به اصفهان بعد از آلاسکا صعب العبورترین خط نفت در جهان است و قبل از این باز هم حادثه دیده بود. سال 68 هم یک بار شکسته بود و از سال 88 و 89 به بعد معضل بزرگ سرخون تبدیل شد. آب شرب و کشاورزی مردم از آن زمان آلوده به مواد نفتی بود و آلودگی در آبخوان هم تایید شد.»

یوسف‌پور که مدیر کل پیشین محیط زیست چهارمحال‌و‌بختیاری بوده، می‌گوید با این‌که اداره محیط‌زیست در دوره مدیریت او از شرکت خط لوله نفت شکایت کرده بود، فشارهایی برای بازپس‌گیری این شکایات وجود داشت. «آن زمان که مدیر کل بودم شروع ماجرا این بود که مزارع پرورش ماهی در منطقه که پیگیر خسارت شدند چون ماهی‌هایشان بوی نفت گرفته بود.»

او ادامه می‌دهد: «‌این منطقه رانشی است و وقوع حادثه نفتی در آن بارها پیش‌بینی شده است. بارها برای جابه‌جایی آن تلاش شد اما هزینه این کار سرسام‌آور است و تعطیلی طولانی‌مدت مرکزی که تامین‌کننده نفت پالایشگاه اصفهان است، ممکن نیست. راهکار این است که مسیر اصلاح شود.»

به گفته او این مسیر نفتی بیش از چهار دهه پیش احداث و بهره‌برداری شده و نیاز به اصلاح و بازبینی دارد: «این آلودگی هم خسارت کلانی به محیط زیست منطقه زده و هم حقوق عامه مردم را نادیده گرفته است. بسیاری از اهالی این منطقه رفتند و آن‌ها که چاره نداشتند ماندند. خاک این منطقه آهکی است و آلودگی به آبخوان منطقه نفوذ کرده است.» این‌طور که یوسف‌پور می‌گوید در سال 68 هم دپوی لجن‌های نفتی را به محیط‌زیست می‌ریختند و بعدها جابه‌جایش کردند اما آبخوان منطقه از همان وقت آلوده شد. در سال 88 هم که این خط لوله در حوزه زاینده‌رود ترکید و آلودگی را وارد زاینده‌رود کرد چنان که «برای چند روز آب اصفهان چند شهر قطع بود و خسارت سنگینی به تصفیه‌خانه باباشیخ‌علی وارد شد.» اما پرونده شکایت این خسارت هم بسته شد چون محیط‌زیست توان پرداخت حق سنگین دادرسی را نداشت.

لوله نفت سرخون چهار بار ترکیده است

دیروز اقبال عباسی، استاندار چهارمحال‌و‌بختیاری در جلسه مدیریت بحران شهرستان اردل علت شکسته شدن خط لوله انتقال نفت را این‌طور تشریح کرد: «این منطقه کوهستانی و صعب‌العبور است و در گذشته رانش زمین در برخی مناطق بخش میانکوه شهرستان اردل رخ داده بود، رانش زمین موجب حرکت یک تکه سنگ و سقوط بر روی این خط لوله انتقال نفت شده است، حرکت سنگ و قرار گرفتن آن در مجاورت لوله انتقال نفت مارون موجب فشار بر روی این لوله انتقال و شکستگی آن شده است.» شهرام احمدی، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست چهارمحال بختیاری گفته که این خط لوله تاکنون پنج مرتبه دچار حادثه شده؛ یک مرتبه در حوزه زاینده‌رود و چهار مرتبه در منطقه سرخون. او به ایسنا توضیح داده که این بار نفت زیادی به بیرون نشت کرده و این حادثه آسیب جدی به منابع آب و خاک منطقه وارد خواهد کرد: «شکستگی و حریق این لوله علاوه بر ایجاد آلودگی هوا، به تنوع زیستی منطقه آسیب جدی وارد خواهد کرد.

 باید میزان آلودگی در منابع خاک شناسایی و خاک‌های آلوده منتقل و رفع آلودگی شود. وزارت نفت و شرکت خطوط لوله مخابرات اصفهان هم باید لوله‌های فرسوده را کنند.»

 

به اشتراک بگذارید:





پیشنهاد سردبیر

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *