افسانه محمدی
شهر کرمان علاوه بر جاذبه های تاریخی و گردشگری غذاهای خوشمزه و متنوع زیادی دارد. زنان کرمانی به نجابت و کدبانویی شهره اند، طعم غذای مادرها و مادربزرگ های کرمانی با طعم هیچ غذایی قابل مقایسه نیست. اگر چه برخی از غذاهای سنتی کرمان فراموش شده؛ اما باز هم عطر خوش غذاهای متنوع کرمانی از آشپزخانه ها به مشام می رسد که توسط کدبانوهای کرمانی به بهترین نحو طبخ می شود. بعضی از این غذاها مختص شهر کرمان بوده و غذای اصیل این شهر محسوب می شود که هر هفته یکی ازاین غذاها را به همراه خواص مواد آن عنوان می کنیم.
آبگوشت متنجنه:
کرمانی ها آبگوشت های مختلفی دارند. آبگوشت هایی مانند متنجنه، ترخون، غوره، گوجه، نخوداب و… از جمله غذاهای کرمانی هستند که اساس همه آن ها یکی است.
آبگوشت متنجنه یکی از غذاهای سنتی استان کرمان به ویژه رفسنجان است که در ایام عزای امام حسین (ع) به عنوان غذای نذری طبخ می شود. البته دستور طبخ آن در آشپزخانه خانگی هم مثل هم است.
مواد لازم:
نخود: 1پیمانه
لوبیاچیتی: 1پیمانه
پیاز خرد شده: 2عدد
گوشت گوسفند خرد شده: 800گرم
دنبه: 50گرم
ترخون،جعفری،شنبلیله:100 گرم
سیب زمینی:2عدد
برگه زردآلو:80گرم
به خرد کرده:1عدد
مغز گردوی خرد شده: 80گرم
نمک، فلفل، زردچوبه: به میزان لازم
طرز تهیه:
نخود خیس خورده و یک عدد پیاز را مخلوط کرده؛ گوشت و پیاز را در ظرفی تفت دهید و سپس حبوبات و نمک و فلفل و زرد چوبه را به آن اضافه کنید و فرصت دهید تا بپزند. در این مرحله نخود کوبیده و دنبه را در ظرفی ریخته و روی اجاق قرار دهید تا به روغن بیفتد و بعد رب گوجه فرنگی و سبزی ها را به آن بیفزایید. مواد پخته را با هم مخلوط کنید. سیب زمینی، برگه زردآلو، به و گردو را اضافه کرده و زمان بدهید تا آبگوشت جا بیفتد.
خواص مواد تشکیل دهنده آبگوشت متنجه به شرح زیر است؛
سیب زمینی:
سیب زمینی در تمام طول سال وجود دارد و به دلیل داشتن ویتامینc ضد بیماری اسکوربیت است. برای تسکین سوختگی از آن استفاده می شود. سیب زمینی دارای آنزیم مهار کننده است. به همین خاطر ضد سرطان و ضد ویروس است. به علت دارا بودن پتاسیم زیاد تمیز کننده کبد نیز می باشد. سیب زمینی غنی از بتاکاروتن«پیش ساز ویتامینA» است که بعد از پخته شدن به آسانی جذب می شود. اگر پخته یا کباب با پوست شود بیشترین مقدار ویتامین ها را دارد.
گوشت:
گوشت قرمز یکی از پر مصرف ترین گوشت ها در ایران است. گوشت منبعی غنی از پروتئین است. نخوردن گوشت باعث مشکلات و اختلالاتی در بدن می شود فقط مواظب باشید چربی اشباع زیادی نداشته باشد. چون باعث ابتلا به دیابت نوع 2می شود. گوشت بره منبع خوب انرژی است. گوشت یکی از منابع غنی ویتامین های گروه B به خصوص تیامین،رییوفلاوین و ویتامین B12 است. مقوی و خونساز است. مزاج اکثر گوشت ها گرم و تر است. قابل ذکر است در گوشت ها گوشت بره و بزغاله بسیار بهتر و قابل هضم تر و مفیدتر بوده و خون سالمتری در بدن تولید می کند و به اعتدال نزدیک ترند و مواد زاید کمتری تولید می کنند.
پیاز:
تقویت کننده و نرم کننده سینه است. لثه را محکم می کند. برای رفع سموم بدن توصیه می شود. پیاز بهترین دارو برای رفع دردهای عصبی است.
به:
سرشار از ویتامین های A,B,C و همچنین قند و پپتین است و برای بسیاری از بیماری ها از جمله عفونت های روده ای، ورم حاد روده، تنگی نفس، سردردهای مزمن و التهاب های مختلف، مفید است. وزن را کاهش می دهد.ضد سرطان است و به پایین آوردن فشار خون و کلسترول کمک می کند.
لوبیا چیتی:
میزان پروتئین موجود در این لوبیا از انواع دیگر آن بیشتر است. از این رو منبع غذایی مفیدی برای پیشگیری از ابتلا به اختلالات کلیوی و پوکی استخوان به شمار می رود. از سرطان روده بزرگ جلوگیری می کند. همچنین کلسیم، سدیم و آهن دارد که برای بدن بسیار مفید است.
منابع دنیای تغذیه – ایران کوک