محمد جهانشاهی: سایز بسیاری از مدیران به سایز استان نمی‌خورد
الهام پی پر
گردشگری یا توریسم یک صنعت و تجارت مهم در دنیا قلمداد شده است و هر روزه جهانگردان و توریست‌های زیادی از مکان‌های مهم در نقاط مختلف دنیا بازدید می‌کنند که این مساله ارز آوری خوبی را به‌دنبال دارد. استان کرمان نیز منطقه‌ای پهناور و دارای پیشینه تاریخی چندهزارساله که دارای جاذبه‌ها و عرصه‌های گردشگری بسیار زیبا و دیدنی است اما متاسفانه به نسبت دیگر مناطق کشور این استان در صنعت گردشگری مورد بی‌مهری واقع شده وهمانند یک کودک معلول نیازمند توجه ویژه و درمان خاص است به همین منظور به سازمان کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان رفتیم اما متاسفانه انگار قرار است طبق گذشته همچنان شاهد صندلی خالی این مدیر باشیم زیرا ایشان هم در اداره حضور نداشتند بنابراین به سراغ محمد جهانشاهی و با ایشان به گفت‌وگو نشستیم.
سرپرست معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان نیز در این خصوص گفت: میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دارای سه حوزه تخصصی و یک حوزه شبه نظامی متفاوت است و فردی که سکان این اداره را در دست می‌گیرد باید به این مساله توجه ویژه داشته باشد که آیا توانایی رسیدگی به چنین وظایف مهمی را دارد و سپس کار را قبول کند زیرا این دستگاه نیاز به مدیری کاربلد، پرنفوذ، باتجربه و مورد تایید مدیران استان دارد.
محمد جهانشاهی گفت: اکثر افراد خواستار تکیه زدن بر مسند مدیریت سازمان هستند اما باید بررسی شود که چه اتفاقاتی درون این دستگاه رخ می‌دهد که افراد پس از ورود به این مجموعه نمی‌توانند کار ادامه دهند و از سیستم خارج می‌شوند.
وی تاکید کرد: ظرفیت‌ها در کرمان به چشم نمی‌آید و سایز بسیاری از مدیران به سایز استان نمی‌خورد البته نباید از این مساله برآشفته شد بلکه باید با منطق به این اصل که آیا توانایی انجام کاری را که برعهده گرفته‌ایم داریم بیندیشیم و اجازه دهیم تا افراد لایق و کاربلد وارد صحنه شوند.
سرپرست معاونت گردشگری استان یادآور شد: متاسفانه کسبه بازار کرمان فقط از پول ایرانی در دادو ستد استفاده می‌کنند و این امر و همچنین عدم استفاده از کارت‌های اعتباری واجد شرایط لازم برای استفاده توریست‌های خارجی در بخش فروش صنایع دستی و … اثر منفی دارد.
وی افزود: در گذشته به این مساله توجه نشده و در حال حاضر نیز تحریم‌ها مزید بر علت برای عدم رسیدگی به این مساله شده است در حالی که قبلا یک کارت اعتباری هنگام ورود توریست‌ها به کشور در اختیارشان گذاشته می‌شد که این مساله نیز اکنون متوقف شده است که بنا بر پیشنهاد و پیگیری‌هایی که کردیم به زودی این مساله نیز رفع خواهد شد و گردشگران می‌توانند با در دست داشتن کارت اعتباری اقدام به خرید کنند.
این مسئول اضافه کرد: دلیل اصلی عدم پیشرفت و توسعه گردشگری استان این است که تاکنون کسی برای این مساله ارزش قائل نشده است و اولویت‌های استان در بحث‌های کشاورزی و صنعت معدن بوده که این مساله موجب غافل شدن مدیران استان از صنعت گردشگری بوده است.
وی تصریح کرد: متاسفانه مدیریت‌ غلط و عدم آگاهی مدیران سبب از بین رفتن بسیاری از ارزش‌های ما در بخش گردشگری شده که امروز می‌توانستند گنج ارزشمندی باشند. البته در یک بازه‌ی زمانی کوتاه در دولت‌ مقوله گردشگری جدی گرفته شد که شاهد تحرک خوبی در این بخش بودیم به‌طور مثال سالیانه شاهد حضور بیش از 40هزار گردشگر در ارگ بم بودیم.
جهانشاهی افزود: در گذشته توجه مدیران از سمت گردشگری به کشاورزی و صنعت و معدن معطوف شد و مناطقی مانند یزد و هرمزگان که روزگاری زیرمجموعه مدیریت میراث فرهنگی کرمان بودند توانستند به چشم‌انداز خوبی دست یابند و این نشانگر نگاه واقع‌بینانه یزدی‌ها بود که در دل این نگاه جدی امکانات و زیرساخت‌ها را برای توسعه فراهم کردند اما متاسفانه گردشگری در کرمان همچنان مهجور واقع شده است.
این مسئول با اشاره به این مطلب که گردشگری تنها و به حال خود رها بوده گفت: این امر موجب عدم پرورش بخش‌های زیرمجموعه‌ی گردشگری شد و در برخی بخش‌ها نیز کارهایی غیرعلمی صورت گرفت که متاسفانه به‌دلیل تخصصی نبودن موفق نشد رشد متناسبی را به‌دست بیاورد و اکنون این مساله مشکل‌ساز شده است.
ما محکوم به توسعه هستیم/ سایز بسیاری از مدیران به استان نمی‌خورد
وی با بیان اینکه افرادی که خوب عمل می‌کنند را باید الگوی خود قرار دهیم تاکید داشت: ما محکوم به توسعه و حرکت‌های تازه هستیم و باید با به‌روزرسانی خود و تبلیغات مناسب و گسترده و مطالبه‌گری به‌دنبال تحولاتی عطیم در این مقوله باشیم.
جهانشاهی ادامه داد: از بدو راه‌اندازی صنعت گردشگری در کشور براساس دغدغه‌ای که وجود داشت طرح توانمندسازی نیروهای انسانی مطرح شد که استان کرمان بهترین کار را در این زمینه انجام داد اکنون نیز در حال تقویت بنیه علمی کارشناسان هستیم، پایش این مرحله انجام و عیب‌ و ایرادهای واحدها به افراد گوشزد شده و این در حالی است که امروز تنبیه ، تشویق و پلمپ ما نسبت به سال‌های گذشته بیشتر شده و مطمئنا این بروخوردها به نفع ما خواهد بود. جهانشاهی اظهار کرد: در حال حاضر به‌دنبال فعال کردن آژانس‌های مسافرتی و بهبود بخشیدن به اوضاع آنها هستیم و سال 95 را به‌عنوان سال سفر به کرمان مد نظر قرار دادیم که این مساله آژانس‌های گردشگری را درگیر خواهد کرد.
ارتباط افکار عمومی با گردشگری قطع است
وی بیان داشت: ارتباط افکار عمومی با گردشگری قطع است و این به‌دلیل عدم تبلیغات و آموزش‌های لازم است که سعی کردیم با همکاری شهرداری مردم و حتی مسئولین را با این مقوله که گردشگری می‌تواند شغل ایجاد کند آشنا کنیم. به‌زودی در حدود 40 نقطه نیز نکات آموزشی لازم را در دسترس عموم قرار خواهیم داد.
سرپرست معاونت گردشگری استان افزود: متاسفانه در بخش حمل و نقل ریلی از کیفیت و کمیت خوبی در استان برخوردار نیستیم که این مساله را به سازمان مرکزی کشور اعلام کردیم که امیدواریم شاهد حرکت‌های مناسبی در این بخش باشیم. وی افزود:. کرمان الماسی است که غبار گرفته و کی قادر به دیدن تلالو آن نیست و باید به سمت برداشتن غبار از روی این الماس برویم تا درخشش آن به چشم جهانیان برسد.
سرپرست گردشگری استان با تاکید بر فرهنگ سازی ابراز داشت: فرهنگ‌سازی، توسعه زیرساخت و آموزش باید دارای توسعه متوازن باشد ولی متاسفانه همسان کارنکردن در این بخش‌ها موجب رکود گردشگری شده است. جهانشاهی خاطرنشان کرد: متاسفانه برخی افراد برای پیشرفت خود آمارهای نادرست ارائه می‌کنند که باعث تاسف است و در استان کرمان عدم هم‌گرایی در عمل یکی از مهم‌ترین دلایل عدم پیشرفت شده است. وی اضافه کرد: متاسفانه به بخش خصوصی نیز مانند بخش دولتی ایراداتی وارد است و یکی از مهمترین این ایرادات نداشتن خلاقیت و در پیش گرفتن روندی یکسان در این بخش است.
شهرستان کرمان به‌عنوان بزرگترین کانون توسعه جنوب‌شرق کشور نتوانسته در زمینه گردشگری رشد کند و افراد حرفه‌ای بودن خودشان را در عمل نشان نداده‌اند و متاسفانه بسیاری از واحدهای گردشگری ما هنوز با اینترنت وفضای مجازی بیگانه هستند که در نظر داریم با ارائه آموزش‌های لازم تحولی در این بخش به‌وجود آوریم.
برای آگاهی از وضعیت گردشگری به بازار سنتی کرمان که محل بازدید گردشگران است رفتیم و پای صحبت تعدادی از بازاریان حاضر نشستیم. یکی از بازاریان قدیمی کرمان که در زمینه اشیاء سنتی و آنتیک فعالیت می‌کند می‌گوید: لیدرها و راهنماهایی که گردشگران را راهنمایی می‌کنند از اطلاعات خوبی برخوردار نیستند و با اینکه کرمان از نظر تاریخی دارای پیشینه بلند و آثار باستانی بی‌همتا است اما متاسفانه با وجود پتانسیل‌های فراوان بخش گردشگری در استان همچنان مهجور مانده است.
اصغر خلیفه سلطانی ابراز داشت: مدیریت غلط و سپردن کار به افراد غیرمتخصص سبب این آشفتگی‌ها و از بین رفتن ارزش‌های گردشگری در استان شده که مسئولین رده ‌بالا باید به این مساله با دید وسیع‌تری بنگرند.
وی تصریح کرد: در سال‌های دور شاهد حضور پررنگ گردشگران خارجی در بازار کرمان بودیم ولی متاسفانه امروز این مساله بسیار کمرنگ شده است.
بازار کرمان بازاری فاقد تجارت با ارز
به سراغ سعید گودرزی یکی دیگر از بازاریان که به جمع‌آوری اشیاء عتیقه می‌پردازد رفتیم وی با اشاره به وجود برخی خرابی‌های سازه بازار ابراز داشت: متاسفانه میراث فرهنگی به تعمیر و رفع بسیاری از خرابی‌های ساختمانی بازار توجه نمی‌کند و در برخی موارد نیز بازاریان با هزینه شخصی اقدام به تعمیرات می‌کنند که میراث فرهنگی در این موارد نیز سنگ‌اندازی می‌کند در حالی که توقع داریم این نهاد به این مساله رسیدگی کند.
وی افزود: میزان ورود گردشگران به استان در سال جاری به شدت کاهش داشته و یکی از عمده‌ترین دلایل کاهش ورود گردشگران به استان را می‌توان ضعف در سیستم مدیریتی نهادهای مربوط به این بخش داشت.
ایشان اضافه کرد: نبودن صرافی نیز یکی دیگر از مشکلات اساسی در بازار کرمان است که گردشگران با آن مواجه هستند.
همسان کار نکردن موجب رکود گردشگری شده است
روشن ضمیر یکی دیگر از بازاریان که در عرصه فروش پته فعال است می‌گوید: متاسفانه گردشگران از فروشگاه‌های خاصی که لیدرها به آنان معرفی می‌کنند خرید می‌کنند و در صورت مراجعه به ما و دیگر کسبه حتی 500 یورو هم خرید نمی‌کنند که این به‌دلیل نداشتن پول کافی ایرانی در دست این افراد و یا نداشتن کارت‌های اعتباری است که قادر به خرید باشند.
وی نیز با اشاره به اینکه لیدرها گردشگران را به مغازه‌هایی خاص برای خرید می‌برند تصریح کرد: لیدرها اجازه خرید از افرادی غیر از کسانی که خودشان معرفی می‌کنند نمی‌دهند و سازمان میراث فرهنگی باید فرهنگ ورفتار غلط لیدرهای تورها را بهبود بخشد زیرا این مساله برای صنعت توریسم مانند ویروس است.
منسوخ کردن مسگری، ضربه‌ای مهلک به بدنه گردشگری استان
سرافراز یکی دیگر از کسبه که به فروش اقلام و ظروف مسی اشتغال دارد اظهار کرد: متاسفانه شهرداری با بهانه کردن آلودگی صوتی توسط مسگران، اقدام به جمع‌آوری استادان مسگر از راسته مسگران بازار سنتی کرد و با این کار متاسفانه بسیاری از افراد دست از کار کشیدند در نتیجه این صنعت هم‌اکنون در کرمان در حال منسوخ شدن است .
وی که یکی از اساتید مسگری نیز است تصریح کرد: روزگاری در این راسته شاهد چکش زدن مسگران بودیم ولی متاسفانه بسیاری از همکاران ما اکنون بیکار شده‌اند و این هنر در کرمان در حال از بین رفتن است امروز فروشگاه‌های کرمان با اینکه این استان به بهشت معادن شهرت دارد متاسفانه محل فروش اقلام و ساخته‌های دست صنعت‌گران دیگر استان‌ها و ظروف چینی تبدیل شده‌اند که این مساله دردآور است.
سمیه دُرک‌زاده کارشناس صنایع ‌دستی نیز ابراز داشت: گذر زمان باعث کندشدن روند احیاء مجدد این هنر می‌شود و صدای چکش مسگران امتیاز ویژه‌ای برای بازار محسوب می‌شد که می‌توانست در جذب توریست نقش ویژه‌ای را ایفا کند.
وی اضافه کرد: متاسفانه هتل‌ها نیز از امکانات مناسبی برخوردار نیستند و متاسفانه شاهد غیرحرفه‌ای بودن رفتار مهمانداران هتل‌ها هستیم که این برای استانی مانند کرمان تاسف‌بار است.
دُرک‌زاده اضافه کرد: هتل‌داران باید آموزش‌های لازم را ببینند و استانداردهای لازم را نیز در هتل‌ها رعایت کنند.
علی زاهدی که برای ماموریت از یکی از استان‌های غرب کشور به کرمان آمده است ابراز کرد: طبق شنیده‌ها و تعاریفی که از کرمان شنیده بودم برای دیدن راسته مسگران به بازار آمدم اما متاسفانه با سکوت در این راسته مواجه شدم که این سکوت سهمگین و دردآور است و صدای ضربات چکش‌های مسگران بر تن ظروف می‌توانست برای گردشگران و توریست‌ها جالب و خاطره‌انگیز باشد.
سعید گودرزی نیز یکی دیگر از کسبه با اشاره به سکوت در راسته مسگرها غم‌انگیز است گفت: طرح جمع‌آوری مسگران از این راسته ضربه مهلکی به بدنه گردشگری در استان زده و با این کار اساتید مسگری خانه‌نشین شده و شاهد انتقال این حرفه و هنر به افاغنه و رشد بی‌رویه استادهاکارهای افغانی با حقوقی ناچیز در پستوها بودیم.
گودرزی اضافه کرد: متاسفانه هنوز هم شاهد نامهربانی‌های شهرداری به این راسته هستیم و هرچندوقت یک‌بار مامورین شهرداری خواستار جمع‌آوری دیگ‌های مسی از بازار مسگرها هستیم و سوال این است که بازار مسگرها اگر دیگ مسی را به نمایش نگذارد پس چه چیزی را به معرض نمایش بگذارد.
وی با ابراز تاسف از این مساله گفت کاش مسولین ما به جای ضربه زدن به هویت تاریخی‌مان و جلوگیری از کار هنرمندان این صنف از آنان تقدیر کرده و جشنواره‌ای تحت عنوان مسگری را برگزار می‌کردند.
این شهروند تاکید کرد: مسئولین باید صدایی را که به ظاهر آزاردهنده عنوان کردند در واقع آرامش‌دهنده بود را به شهر بر‌گرداندند زیرا این مساله حتی یکی از بهترین راه‌های جذب گردشگر است.