سایت خبری پیام ما آنلاین | تار و پود تاریخ در روستای دور افتاده گره خورد

تار و پود تاریخ در روستای دور افتاده گره خورد





۲۱ فروردین ۱۳۹۵، ۱۸:۵۵

تار و پود تاریخ در روستای دور افتاده گره خورد

هنر شالبافی در کرمان پس از ۵۰ سال منسوخ بودن با همت پیرمردی هنرمند در روستایی دور افتاده احیا شد تا هنر شالبافی در کرمان جان تازه بگیرد. هنر از گذشته تاکنون در خون مردم کرمان ریشه دوانده است همین مسئله است که موجب شده نخستین پرچم منقش جهان هنرمندانه در کرمان ساخته شود و یا نخستین ساز بادی جهان در جنوب کرمان کشف شود . این استان مملو از هنرهای منحصر به فردی است که چشم هزاران نفر را به خود خیره کرده، از قالی بافی کرمان که به قالی کرمونی شهرت دارد و شهره است هر چه پا بخورد زیباتر می شود تا پته های کرمانی که دیوارهای تالارهای مشهور جهان را منقش می کند تا گلیم شریکی پیچ که یکی به از دو گلیم قیمتی جهان شهرت یافته است و هنرهایی مانند مسگری که در کرمان دو هزار سال قدمت دارد. اما هستند هنرهایی که در این استان همچنان به درستی معرفی نشده اند و همین مسئله موجب شده است در آستانه منسوخ شدن قرار گیرند.
سبقت شال کرمانی از شال کشمیری
از جمله این هنرها هنر شال بافی است، این هنر که در دسته هنرهای بافتنی است تنها منحصر به کرمان است و روزگاری در استان کرمان به شدت گسترده بوده و شال کرمانی کیفتی بسیار بالاتر از شال کشمیری داشته است. اما حالا سالهاست شالی بر روی دارهای زمینی مردان و زنان کرمانی بافته نمی شود و این هنر در حال منسوخ شدن است، تنها در برخی روستاهای دور افتاده استان کرمان به خصوص در شهرستان زرند شال بافی در سینه برخی سالمندان باقی مانده و برخی از این افراد هم دستی بر این هنر دارند.
اثری از آخرین
هنرمند شال باف
میراث فرهنگی کرمان برای احیای برخی هنرهای منسوخ شده کرمان از جمله شال بافی تلاشهایی کرده است اما در روستای دور افتاده هوتک در زرند پیرمردی است که شاید بتوان از وی به عنوان تنها استادکار این رشته نام برد که هنوز رموز این رشته را در سینه خود دارد.
شال بافی کرمان
حاج علی در یکی از کوچه پس کوچه های روستای هوتک زندگی می کند. وی تنها استادکار شال بافی در استان کرمان است استادی که آخرین بازمانده از نسل شال بافان استان کرمان است. کرمانشناس و محقق کرمانی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهارداشت: شال بافی یکی از هنرهای استان کرمان است که در جامعه نفوذ بسیار بالایی داشته است. محمد علی گلاب زاده افزود: شال بافی در گذشته بیشترین جمعیت مردم کرمان را به خود جلب کرده بوده و بسیاری از مردم این شهر به شال بافی مشغول بوده اند.
وی افزود: تجارت و بسیاری از حجره های بازار کرمان نیز به شال بافان اختصاص داشته است و این محصول به کشورهای مختلف صادر می شده و کاروانهای مختلفی که به کرمان می آمدند بارهای بزرگ شال را به کشورهای دیگر می بردند.
هنری که نیم قرن
فراموش شد
وی ادامه داد: این اثر به وسیله کرک دامهای کرمان بافته می شده است و رنگ شالها نیز کاملا طبیعی هستند و به وسیله گیاههای دشتهای کرمان تامین می شده است این یعنی هنر شال بافی صنایع پایین دستی داشته است و در نهایت بسیاری تاجران نیز به داد و ستد این کالا می پرداختند اما حدود نیم قرن است که تولید این شالها در استان کرمان متوقف شده است. گلاب زاده افزود: این هنر ارزشمند افتخاری برای کرمان است و باید بار دیگر احیا شود و هنری منحصر به فرد در دست هنرمندان کرمانی ها باشد.
قیام شال بافان علیه مرتضی قلی خان
وی گفت: همچنین بزرگترین حادثه اجتماعی در تاریخ کرمان توسط شال بافان در کرمان روی داده و با قیام شال بافان حکومت حاکم ظالم کرمان مرتضی قلی خان سرنگون شده است. حاج علی شال باف که در روستای هوتک شهرستان زرند زدگی می کند این روزها هنرجویان جوانی را با حمایت میراث فرهنگی کرمان تحت آموزش دارد تا این هنر در آینده کاملا منسوخ نشود. وی که تجربه بیش از هفتاد ساله در خصوص شال بافی را در اختیار شال بافان قرار می دهد در گفتگو با مهر اظهار داشت: در گذشته بسیاری از مردم به خصوص در روستاها به شال بافی اشتغال داشتند اما رفته رفته به دلیل عدم خرید و فروش این دست بافته ها مردم هم به سمت کارهای دیگر از جمله کشاورزی و دامداری و قالی بافی روی آوردند. وی افزود: در گذشته برای خانها شال بافی می کردیم و آنها شالها را می فروختند و مزد کمی به ما می دادند. حاج علی گفت: برای تولید این محصول از دستگاههای دست ساز استفاده می شود و از پشم چینی تا کرک بافی و تولید نخ و رنگ کردن نخها همه با دست انجام می شد. شالهای کرمان از کیفیت بسیار بالایی برخوردار بود زیرا کرکهای کرمان کیفیت بسیار بالایی داشته و تارهای بلندتری نسبت به کرک سایر مناطق استان کرمان داردوی افزود: شالهای کرمان از کیفیت بسیار بالایی برخوردار بود زیرا کرکهای کرمان از کیفیت بسیار بالایی داشته و تارهای بلندتری نسبت به کرک سایز مناطق استان کرمان دارد. وی ادامه داد: حدود ۵۰ سال بیشتر است کسی به سمت این هنر نمی آید حتی فرزندانم این هنر را نیاموختند اما در ماههای اخیر برخی افراد در کارگاهی به آموزش این هنر پرداخته اند و کار را یاد گرفته اند و به خصوص زنان در این زمینه استعداد دارند اما مردان هم در این کارگاهها هستند. در حالی حاج علی شالها را می بافد که این هنر از قیمت مطلوبی هم برخوردار است و می تواند برای توسعه اقتصادی خانوارها به خصوص در روستاهای استان تاثیرگذار باشد. مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان در گفتگو با مهر از داشته های با کیفیت و متعدد هنرهای صنایع دستی در کرمان گفت و افزود: هنرهای صنایع دستی یک پتانسیل بومی و متناسب با داشته های محلی است که باید بار دیگر شکل گیرند. علی مهاجرانی افزود: ما برای توسعه هنرهای صنایع دستی برنامه های متعددی داریم و سعی داریم برای توسعه کارهای خانگی و سودآوری، هنرهای صنایع دستی را توسعه دهیم که یکی از آنها شال بافی است. وی افزود: بافته ها به هنرمندان تعلق دارد و ما مواد اولیه و دستگاهها را تهیه و در اختیار هنرجویان قرار می دهیم. وی ادامه داد: به این منطور استادکاران با تجربه رشته های صنایع دستی منسوخ شده را شناسایی می کنیم و از آنها می خواهیم هنر خود را به جوانان منتقل کنند تا از منسوخ شدن این هنرها جلوگیری کنیم. شال بافی نیز نیم قرن منسوخ بود و با همت استادکاران بار دیگر احیا شده است. وی به راه اندازی کارگاهی در روستای هوتک در این خصوص خبر داد و افزود: ما سعی داریم مشاغل خانگی را در این قالب راه اندازی کنیم و تسهیلات را هم در اختیار هنرمندان قرار می دهیم./مهر

به اشتراک بگذارید:

برچسب ها:





نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *