|پیام ما| در سال ۲۰۲۳ ظرفیت تولید برق تجدیدپذیر در جهان، ۵۰ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۲ بود و در پنج سال آینده، رشد تولید تجدیدپذیرها به بیشترین میزان خود از گذشته تاکنون می‌رسد. بااین‌حال، موضوع کمبود بودجه در اقتصادهای نوظهور و کشورهای درحال‌توسعه یک مسئلهٔ کلیدی است.

ارزیابی جدید سازمان ملل هشدار می‌دهد که شبکهٔ جهانی استخراج بیت‌کوین به‌شدت به سوخت‌های فسیلی وابسته است و علاوه‌بر رد پای کربن قابل‌توجه آن، اثرات نگران‌کننده‌ای بر آب و زمین دارد. افزایش فوق‌العاده قیمت ارزهای دیجیتال در دههٔ گذشته، سرمایه‌گذاری عظیمی را در بخش ارزهای دیجیتال برانگیخته است. ارزهای دیجیتال توجه سرمایه‌گذاران برتر جهان را از شرکت‌های بزرگ و میلیونرهای عرصهٔ تکنولوژی گرفته تا فعالیت‌های غیرقانونی و مجرمانه مانند پولشویی‌ و دور زدن تحریم‌ها را به خود جلب کرده است.

|پیام ما| توافق اقلیمی که در اجلاس متعاهدین کنوانسیون تغییراقلیم (cop) پاریس در ۲۰۱۵ منعقد شد، تا حدی ناتوان بود. همانطور که در همان زمان هم بسیاری به آن اشاره کرده بودند، این توافق نمی‌توانست به کشورها بگوید برای تغییراقلیم چه کاری انجام دهند، نمی‌توانست به عصر سوخت‌های فسیلی پایان دهد، نمی‌توانست دریاها را به عقب بکشد، بادها را آرام کند یا آفتاب ظهر را کم‌رمق‌تر کند. اما دست‌کم می‌تواند زمینه و مقررات برای اجلاس بعدی را تنظیم کند و حکم دهد که اجلاس امسال باید به اولین «ذخیرهٔ جهانی» از بایدها و نبایدها برای نزدیک شدن به اهداف کلی توافق توجه کند.

وزیر نیرو می‌گوید که مطابق ماده ۴ قانون مانع‌زدایی از توسعهٔ صنعت برق، هزینهٔ ترانزیت برق نیروگاه‌های «خودتأمین» واحدهای صنعتی صفر شده است. تا این اقدام بتواند به توسعهٔ نیروگاه‌های خودتأمین و کمک به کاهش ناترازی تولید و مصرف برق کمک کند. بااین‌حال، کارشناسان می‌گویند این موضوع عملاً امکانپذیر نیست؛ چراکه در زمان پیک مصرف دولت از برق این واحدها برای مصارف دیگر استفاده می‌کند و عملاً گاز این صنایع را گروی برق نگه می‌دارد. یعنی در زمان پیک مصرف برق در کشور اگر واحدهای صنعتی که نیروگاه خودتأمین دارند، از اتصال برق نیروگاه داخلی به شبکهٔ برق اجتناب کنند، گاز مورد نیاز آنها قطع و واحد تولیدی از چرخهٔ تولید خارج می‌شود.

بر کسی پوشیده نیست که سوخت‌های فسیلی به‌عنوان پرکاربردترین منابع اولیۀ تأمین انرژی روزی پایان می‌یابند. به‌علاوه، با عیان‌شدن پیامدهای غیرقابل‌چشم‌پوشی تغییراقلیم، دغدغۀ روبه‌رشدی به‌نام اثرات پایدار آلایندگی سوخت‌های فسیلی روی محیط زیست و زندگی انسان‌ها ایجاد شده است. امروزه صرفه‌جویی در مصرف انرژی در کنار جایگزینی منابع فسیلی با منابع تجدیدپذیر، به‌عنوان راه‌حلی قابل اتکا برای پاسخ به این نگرانی‌ها مطرح است و کشورها با هدف اقتصادی کردن صرفه‌جویی به وضع سیاست‌های بازارمحور به‌ کمک ظرفیت‌های بورسی روی آورده‌اند. یکی از این راهکارها گواهی صرفه‌جویی انرژی است. عرضۀ این گواهی‌ها در بورس باعث مبادله‌پذیر شدن صرفه‌جویی می‌شود و برای اشخاصی که پروژه‌های صرفه‌جویی اجرا می‌کنند، امکان کسب درآمد از طریق فروش انرژی صرفه‌جویی‌شده را فراهم می‌کند. اما برای صدور این گواهی‌ها لازم است که سازوکار مناسب و معتبری برای محاسبۀ مقدار صرفه‌جویی وجود داشته باشد. به همین منظور سازمان ارزشیابی کارایی (EVO) در ایالات متحده به کمک چند نهاد بین‌المللی، فرآیند ارزیابی و صحه‌گذاری صرفه‌جویی انرژی (M&V) را تدوین کرد. این سازمان در راستای دستیابی به اجماع جهانی برای محاسبه و صحت‌سنجی صرفه‌جویی، دو پروتکل استاندارد طراحی کرده است تا شرکت‌ها، صنایع و نهادهای نظارتی در همه‌جای دنیا از آنها استفاده کنند.

تا ۲۷ سال دیگر ۹.۸ میلیارد انسان به جمعیت کره زمین اضافه خواهد شد. آمار سازمان ملل اینطور نشان می‌دهد. این یعنی افزایش ۱.۸ میلیارد نفر به جمعیت ۸ میلیاردی امروز کره زمین و به فراخور آن مصرف انرژی بیشتر، ایجاد آلودگی‌های بیشتر، تشدید ناامنی غذایی و افزایش فقر و نابرابری فراگیرتر و سرجمع، اقتصاد ناپایدارتر. اگر با همین روش‌هایی که انسان تاکنون روی زمین زنده مانده، ادامه دهیم شاید تا نزدیک ۳۰ سال دیگر، کمتر نشانی از حیات در زمین باقی بماند. اما راه حل چیست؟ چطور زمین را حفظ کنیم و بقا پیدا کنیم؟ اقتصاد سبز در کنار سایر شاخص‌های توسعه پایدار می‌تواند آینده عادلانه و کم‌کربنی برای محیط زیست و جامعه به طور فعال رقم بزند. به‌این‌ترتیب به‌کارگیری راهکارهای مبتنی بر این اقتصاد و محیط زیست می‌تواند آینده پایداری را برای همه به ارمغان بیاورد.

هدف ۷ (انرژی پاک و مقرون به صرفه) از اهداف توسعه پایدار سازمان ملل به حوزه انرژی مربوط است. این هدف در تلاش برای «اطمینان از دسترسی همگانی به انرژی مدرن، پایدار، قابل اتکا و مقرون به صرفه» است. از ۵ هدف‌گذاری مهم در «هدف ۷»، هدف‌گذاری دوم به افزایش جهانی درصد انرژی تجدیدپذیر اختصاص دارد. اما در میانه سال ۲۰۲۳ و در شرایطی که تنها ۷ سال به پایان مهلت تعیین شده برای تحقق اهداف توسعه پایدار مانده است، وضعیت توسعه انرژی تجدیدپذیر در جهان چگونه است؟